sr1

włoskami utrzymują się na powierzchni wody dwa. trzy dni. a polem toną. Puch z kwiatostanów rogoży dodawano dawniej do sierści króliczej przy wyrobie kapeluszy filcowych.

Długie łodygi rogoży są gibkie i mocne. Liście, których długość sięga 3 m. mają około 20 naczyń wypełnionych powietrzem, z przegródkami dostrzegalnymi gołym okiem. Młodzi botanicy biorą jc czasem błędnie za komórki. Łodyg i liści pałki można używać na kiszonki w silosie Można z nich wyplatać maty i koszyki. Na Ukrainie łodygami pałki pokrywa się dachy. Z włókien wyrabia się liny. Drewna używa się do wyrobu papieru.

W tej chwili jednakże interesuje nas inna część rośliny, a mianowicie łodygi podziemne. Osiągają one 60 cm długości, a 2,5 cm grubości. Suche kłącze zawiera 46% skrobi, 1-1% cukru i około 20% białka; otrzymuje się z niego pożywną mąkę, z niej zaś wypieka się chleb, a nawet biszkopty i robi kisiele. By otrzymać mąkę, należy pociąć kłącze na kawałeczki 0,5—1 cm i suszyć je w piecu, dopóki nie będą się rozłamy wały z suchym trzaskiem. Potem trzeba je zemleć w stępie lub młynku do kawy. Palonych kawałeczków kłącza można używać zamiast kawy, a w stanie surowym —-karmić nimi świnie.

Ugotowane młode pędy pałki są bardzo delikatne i w smaku przypominają szparagi.

Wraz z pałką na błotach i na brzegach rzek i jezior spotyka się wielkie zarośla trzciny.

* Silos — zbiornik betonowy lub drewniany, służący do zakwaszania i przechowywania pasz dla zwierząt.

Trzcina jest tejże wysokości co palka, ale jej łodyga jest źdźbłem, liście są cieńsze, koloru aino-zielonego. U góry łodyga ma gęstą wiechę (długości 30—40 cm) ciemnofioletowych kiosków (długości do 1 cm). Liście trzciny odwracają się od wiatru, gibkie źdźbło gnie się, ale nie łamie.

Podczas wiatru wszystkie liście odwracają się w jedną stronę, powiewają jak flagi i ukazują kierunek wiatru jak wiatrowśkazy. Trzcina rozmnaża się przez czołgające się kłącza, które umacniają wilgotną ziemię, powodując zarastanie jezior i błot i tworzenie się torfu trzcinowego.

Trzcina należy do rodziny traw pokrewnych roślinom zbożowym. Naukowa nazwa jej brzmi: Phragmites communis, od greckiego słowa „phra-gma“ — płot, parkan i łacińskiego ,,communis“ — wspólny. Z dawien dawna trzciny używa się do pokrywania dachów i do wyrobu tarcz, płotów, lasek. Młodo kłącza osiągają długość 2,5 m. są one delikatne i słodkie; jadalne na surowo, pieczone bądź gotowane. Używane są też jako środek leczniczy na poty. W kłączach trzciny znajduje się 5% cukru, robi się z nich mąkę i kawę jak z korzeni rogoży.

Kłącza trzciny wyciąga się grabiami, bosakami, osękami czasem z głębokości 1 m. Zbiór ich należy przeprowadzać wiosną, nim trzcina zakwitnie, lub w początkach lata czy też późną jesienią. Trzcina kwitnie w czerwcu — lipcu.

W dawnych smutnych pieśniach i bajkach opowiadają o tym, jak ze ściętej trzciny robiono dudkę-fujareczkę. Taka fujarka nagle zaczynała śpiewać głosem człowieka, który był pochowany w miejscu, gdzie trzcina wyrosła. Od dawna aż po

Tnclna

43