sr9

północ. Plantacje herbaty rozpowszechniły się aż do okręgu kubańskiego i nawet na Krymie.

W obwodzie ormiańskim w Kraju Krasnodarskim znajduje się obecnie najbardziej wysunięta na północ plantacja herbaty.

Krzewy herbaciane znoszą pod śniegiem mrozy 35‘. a bez śniegu 22‘. ..Herbata północna" dobrze wyrasta na północnych zboczach gór Kaukazu i na Podgórzu Kubańskim.

Krzew herbaciany, który do niedawna uważany był za tajemniczą egzotyczną roślinę z dalekich Chin. teraz stał się zwykłą rośliną hodowlaną w herbacianych kołchozach Związku Radzieckiego.

Aromat i smak herbaty zależy od sposobu jej preparowania.

Gdy herbatę rozmoczy się w wodzie i rozprostuje, wówczas okaże się, że są to skręcone kawałeczki listków.

Liście herbaty w Chinach zrywa się ręcznie. Zbiór liści herbacianych jest dość męczącą pracą. Mówi o tym starodawna pieśń chińskich zbieraczek herbaty:

Ciemne niebo, groźny mrok zaściela wierzchołek góry; Trudno zrywać zroszone liście 1 ciemne pąki kwiatów.

Nic wiemy, dla kogo — dla zaspokojenia czyjego pragnienia Codziennie męczymy się, we dwie wspinamy się na górę. We dwie, pomagając jedna drugiej, chwytamy gałęzie her-

(badanych krzewów.

Zachęcamy jedna drugą cichymi słowami: ,i>pi©sz się,

Bo na końcu gałązki pąk się zestarzeje.

Bo Jutro zaćmie mżyć drobny deszcz".

Dosyć już teraz narwałyśmy; tylko na górnych gałęziach

[widnieją rzadkie liście.

Po brzegi wypełniłyśmy kosze nasze ii ruszamy do domu.

Liście zebrane z krzewów herbacianych suszy się, rozsypane cienką warstwą (600 gramów na 1 m*), w ciągu dwunastu godzin; wyparowuje z nich około 35% wilgoci. W fabrykach suszenie odbywa się w szafach z ciepłym powietrzem w przeciągu czterech godzin. Potem liście herbaciane trzeba skręcić. Dawniej skręcano je dłońmi, teraz robią to maszyny miedzianymi wałkami.

Skręcone, zgniecione liście układa się w pudłach 5-ccntymetrowymi warstwami i ustawia się w pomieszczeniach o wilgotnym powietrzu w temperaturze 24*. Po sześciu godzinach Uście herbaciane stają się ciemnoczerwone, nabierają aromatu herbaty i gorzkawego smaku. Ten ważny proces w produkcji herbaty nazywa się fermentacją. Po fermentacji herbatę suszą w piecach-suszarniach; tam herbata czernieje.

Degustatorzy — ludzie o wyrobionym smaku — określają według smaku i koloru gatunek herbaty. Potem opakowuje się ją. Herbatę wycenia się za smak. aromat i zawartość teiny, to jest substancji przezwyciężającej senność.

Smaczną, aromatyczną herbatę otrzymać można nie tylko z liści krzewu herbacianego, ale i z liści innych roślin. Co prawda nie będzie zawierała teiny, ale kolor, aromat i smak nie ustępują prawdziwej. W lesie można otrzymać herbatę z liści poziomek, malin, wierzbówki, czarnych jagód, żurawin, brusznicy i wrzosu.

Liście poziomek zbiera się, począwszy od maja — w ciągu całego lata, ale lepszą herbatę otrzymuje się z jesiennych bardziej dojrzałych liści, które już zaczynają czerwienieć, to jest w końcu sierpnia i we wrześniu.

139