t085

3.1. Podstawowe zasady konstrukcji prac naukowych 85

- omówienie wyników badań.

Uzasadnienie problemu badawczego. Badania naukowe mają na celu rozwiązanie jakiegoś problemu, który zaistniał już wcześniej, i nasze opracowanie powinno do tego nawiązać. Omówienia i uzasadnienia problemu badawczego dokonuje się na podstawie literatury naukowej. Dlatego też istotnym elementem jakości pracy naukowej jest odpowiedni dobór literatury i stopień jej związania z opracowywanym problemem badawczym.

Autor każdej pracy naukowej powinien wykazać się w niej znajomością literatury zarówno podstawowej, jak i specjalistycznej, dotyczącej ściśle badanego problemu, a także zagadnień pogranicznych. W ten sposób przedstawia się tło badanego problemu w powiązaniu z innymi problemami i umiejscawia się jego istotność wdanej dyscyplinie naukowej. Wymaga to przedstawienia i uzasadnienia własnej hipotezy badawczej, która powinna formułować bardzo dokładnie specyfikę badanego problemu oraz wykazać, czym się ona różni od innych podobnych problemów.

W pracy autor przytacza tylko literaturę, na której wynikach się opiera, lub tę, z którą się nie zgadza, co odpowiednio w pracy motywuje. Stwierdzenie to odnosi się zarówno do stawiania problemu, jak i do wyboru metod badawczych.

Wybór metody i opis stosowanych metod. W pracach naukowych określony problem często można rozwiązać za pomocą wielu różnych metod badawczych i pomiarowych. O zastosowaniu w konkretnych badaniach określonej metody mogą decydować względy merytoryczne, a także wiele czynników pozamerytorycznych, np. czas wykonania badań, posiadane środki finansowe, warunki, w jakich mogą być przeprowadzone badania itp.

0 wyborze metody badawczej lub pomiarowej powinny decydować przede wszystkim rodzaj, jakość i sposób gromadzenia materiałów badawczych, gdyż wybór tylko właściwej metody lub metod do określonych problemów decyduje o wartości uzyskanych wyników badań. Przy wyborze metod badawczych należy brać pod uwagę analizowany materiał i uwzględnić metody stosowane dotychczas w podobnych badaniach. Metodę narzuca często jakość badanego materiału. Dopiero zastosowanie jednej metody lub metod może dać właściwe rozwiązanie problemu.

Wybór metody lub metod należy uzasadnić merytorycznie i logicznie, podając względy, które przemawiają za wyborem tych, a nie innych. Uzasadnienie powinno zawierać także wielkości błędu, jaki powstaje lub może powstać po ich zastosowaniu.

Wybraną metodę (wraz z uzasadnieniem) należy w pracy opisać. Jeżeli metoda jest oryginalnym opracowaniem autora, należy ją dokładnie omówić z punktu widzenia jej przydatności do prowadzonych w pracy badań. Natomiast w metodach tylko udoskonalonych lub przystosowanych do badania danego problemu (niektórzy pracownicy naukowi uważają je za metody nowe) należy opisać w części udoskonalonej lub przystosowanej, natomiast w części nie zmienionej powołać się na literaturę w której są opisane. Stosując metody znane, wystarczy jedynie powołać się na odpowiednią literaturę.