IMG67 (5)

działające systemy: wielokomórkowy (ma#noc*łhałar system), (budowany z dużych neuronów oraz drohnokorrowicowy ipartwlłutar system), słotom * drobnydi komórek nerwowych. Systemy te wykazują zróżnicowany funkcjonalne. Szlak wielkokomórkowy jest odpowiedzialny a percepcję ruchu, głębi, ła&a&atji przestrzennej, cechuje się do tą wrażliwością na nagłe zmiany bodźca onut na kontrast jasności. Z uwagi na to, ii umiejętności te są niezbędne do percepcji liter t ich różnicowania podczas czytam powstało przypuszczenie, te u dzied z dysłeksją zaburzony jest rozwój kanału wielkokomorkowego. Psychofizyczne eksperymenty A. Grabowskiej i D. Bednarek oraz badania wizualizacyjne mózgu prowadzone przez zespół J. Steina z zastosowaniem potencjałów wywołanych i rezonansu magnetycznego wykazały, iż wiele dzieci z dysłeksją przejawia zaburzenia rozwoju wzrokowego systemu wielkokomorkowego. Wyniki te są zbieżne z doniesieniami A. Galaburdy i M. Livingstóne’a, którzy w pośmiertnych analizach mózgów osób z dysłeksją dostrzegli, ii neurony szlaku wielokomórkowego były u nich mniejsze i bardziej zdezorganizowane niż w mózgach osób z grapy kontrolnej. Zdaniem Steina hipoteza deficytu systemu wielokomórkowego w dysleksji może dostarczyć wyjaśnień, łączących różnorodne objawy trudności w czytaniu i pisaniu w jedną całość, jak sugerują badacze, deficyty wzrokowe, somestetyezne, fonologiczne i notoryczne ujawniające się w dysleksji są prawdopodobnie spowodowane zakłóconym rozwojem neuronów magnoceliulamych we wszystkich wymienionych systemach. Koncepcja ta spotyka się z krytyką głównie ze strony zwolenników językowych uwarunkowań dysleksji.

Koncepcja móżdżkowa

W początkach XXI wieku zainteresowano się kolejną strukturą mózgowia, łącząc występowanie objawów dysleksji ze zmianami zarówno anatomicznymi jak i funkcjonalnymi w móżdżku. Hipotezę deficytu móżdżkowego w dysleksji wysunęli A.Fawcett i R. Nicolson. Stwierdzili, że u dzieci dyslektycznych obserwuje się zaburzenia procesu automatyzacji wielu czynności Oczywiste są trudności w automatyzacji czytania, ale występują też w innych czynnościach. Przykładowo dzieci dyslektyczne utrzymują równowagę (np. stanie na jednej nodze z zamkniętymi oczami), gdy mogą skoncentrować się jedynie na tej czynności. Gdy jednocześnie muszą wykonywać coś jeszcze, np. liczyć do 100, występują utrudnienia, co świadczy o braku pełnej automatyzacji i konieczności angażowania 152 świadomego wysiłku. Ponieważ procesy automatyzacji wiąże się z funkcją