instalacje162

7. ZASTOSOWANIA SILNIKÓW SKOKOWYCH 204

myślę chemicznym [152]. Uproszczony schemat napędu (bez układu sterowania) uwidoczniono na rys. 7.21.

W stosunku do napędów pomp dozujących o dużej dokładności, stosowanych w medycynie i w przemyśle chemicznym, stawiane są wysokie wymagania: zakres regulacji 100:1; błąd regulacji <0,1%; długotrwały okres użytkowania, niski poziom hałasu, moment bezwładności < 0,1 ■I0~⁴kg*m²; maksymalny moment obrotowy 0,1 N-m.

Wymagania stawiane silnikom skokowym napędu pomp dozujących obejmują: zakres prędkości obrotowej 16-r 1600 obr/min, moment obrotowy 0,02 N-m. W pracy [152] opisano zastosowanie w tym celu silnika skokowego typu RDM50/10Alb, które umożliwiło przemieszczenie organu roboczego o 1° przy wartości skoku silnika 9°. Długotrwały okres użytkowania pracy silnika skokowego zapewniono przez zastosowanie łożysk o specjalnej konstrukcji. Dużą dokładność zapewniło zastosowanie w układzie sterującym mikroprocesora, współpracującego z blokiem pamięci.

Dużą grupę zastosowań silników skokowych stanowią urządzenia peryferyjne komputerów. Do tej grupy należą napędy skokowe perforatorów taśmy dziurkowanej i urządzeń do odczytywania taśmy, opisane w p. 7.2.1 oraz napędy drukarek komputerowych, opisane w p. 7.2.2.

Rys. 7.22. Dysk elastyczny i jego mechanizm napędowy (wg [2])

/ - koperta; 2 — dysk; i — olwói na głowicę napędową; 4 — tuleja mocująca; 5 — tuleja wrzeciona

Do napędów urządzeń peryferyjnych komputerów należą również napędy dysków elastycznych (ang. jloppy disk), realizowane za pomocą silników skokowych. Dyski elastyczne (dyskietki) są stosowane w charakterze pamięci pomocniczej dla wszystkich typów komputerów. Rysunek 7.22 przedstawia dysk elastyczny i uchwyt mechaniczny jego napędu. Mechanizm napędu dysku powinien wirować z prędkością 300 lub 360 obr/ /min.

Poza silnikami synchronicznymi i silnikami z komutacją elektroniczną, do napędu dysków elastycznych szeroko stosuje się silniki skokowe. Najczęściej do napędu dużych dysków są stosowane czteropasmowe, reluktancyjne silniki skokowe o kącie skoku 15°. Są też stosowane do napędu dysków elastycznych hybrydowe silniki skokowe o kącie skoku 1,8° a także, w przypadku małych dysków silniki skokowe o biegunach kłowych.

Nowoczesnymi urządzeniami, wymagającymi do napędu silników skokowych, są również telcfaxy, które służą do przekazywania na odległość dokumentów i rysunków za pomocą linii telefonicznej. Mogą one służyć do przekazywania dokumentów zarówno na bliskie odległości, jak też i na bardzo dalekie (w skali międzypaństwowej).

Zasadę działania telefaxu ilustruje rys. 7.23. Dokument nawinięty na bębnie jest skanowany, obracany (subskanowany), a następnie dzie-

Rys. 7.23. Zasada działania telefaxu (wg [2])

1 — silnik skokowy; 2 — kierunek ruchu; 3 — żarówka; 4 — fotoelement; 5 — pisak; 6 — kanał telefoniczny

lony na elementy graficzne, przetwarzane na sygnały elektryczne przez fotoelektryczną głowicę odczytującą. Sygnały są przekazywane za pomocą linii przesyłowych do urządzenia odbiorczego. Odbierane sygnały są demodulowane i odtwarzane za pomocą pisaka.

Do napędu bębna przy subskanowaniu zarówno w urządzeniu nadawczym, jak i odbiorczym, stosuje się silniki skokowe oprócz synchronicznych (reluktancyjnych lub histerezowych). Szczególnie korzystne jest zastosowanie silników skokowych w nowoczesnych telefaxach, gdzie dokumenty są najpierw kopiowane, a następnie umieszczane w pamięci, po czym są komprymowane w celu zmniejszenia objętości i przesyłane do pamięci urządzenia odbiorczego.

Na kosmicznych statkach latających silniki skokowe znajdują zastosowanie do wielorakich napędów, jak np.: kamer telewizyjnych i spektrometrów ultrafioletowych. Zadaniem silników skokowych jest