NoB0

82 NAUKA O BOGU

2.7.4 Problematyka biblijnego monoteizmu

Biblijna wiara w jednego Boga jest dzisiaj poddawana krytycznej analizie przez historię religii, antropologię kultury, psychologię i socjologię. Pytania dotyczą najpierw jej historii. Powstaje podejrzenie, że została wprowadzona pod przymusem Teologia feministyczna zaostrza to podejrzenie do pytania, czy deuteronomistyczne ujednolicenie kultury nie doprowadziło do wygaśnięcia kultu bogiń, a tym samym możliwości żeńskich aspektów w judeochrześcijańskim obrazie Boga⁴³.

Raz jeszcze należy zauważyć, że właśnie wyobrażenie Jah we jest otwarte dla wielu religijnych perspektyw. Trzeba jed nak wiedzieć, że gdy chodzi o to wyobrażenie, istnieją rzeczy niemożliwe do pogodzenia z kultem tego Boga — to wszystko mianowicie, co sprzeciwia się świętości i dobroci, krótko mó wiąc specyficznemu byciu-Bogiem Jahwe. Jeśli taka sprzecz ność zostaje zgłoszona, nie jest to wynikiem nietolerancji czy nieumiarkowanych żądań wyłączności, lecz dlatego, że ich przemilczenie byłoby zdradą. Biblijny monoteizm narodził się z historycznego doświadczenia, nie został wyprowadzony z po jęcia ogólnego zrodzonego ze spekulacji myślowych. Poprze/ powołanie i sposób powołania swojego ludu Bóg objawia się jako Bóg jedyny.

Ale pozostaje jeszcze problem przemocy. Tworzenie się ludu i obejmowanie przez niego ziemi połączone było z woj nami i wielu okrucieństwami, co dla nas dzisiaj jest trudne do zniesienia. Wystarczy pomyśleć o zgładzeniu proroków Baalu (1 Kri 18,40). Takie okropności zawsze będą wracały w dy.

⁴³ O. Kehl, Chi. Uhlinger, Góttinnen, Gótter und Góttersymbole. AJIlim tamentliche Gottesvorstellungen im Horizont feministischer Theologie (Qh 134).

Misji, nawet jeśli się przyjmie, że pojęcie praw człowieka nie liylo wówczas znane. Jest to jednak jeden tylko aspekt; nie nlno zapominać, że z izraelskiego monoteizmu wynikają przy-i i/.rinia świętości na podobieństwo Boga (Kpi 19,2) i miłości bliźni'go oraz wysokie wymagania w dziedzinie stosunków spole-uych. W Starym Testamencie Bóg jawi się zarówno jako Bóg iijny, jak i jako Bóg pokoju (Ps 46,10). Prorok Zachariasz w pro-"" lwie swym powtarza słowa Boga: „Oto słowa Pańskie (...):

' Ile siła, nie moc, ale Duch mój dokończy dzieła" (Za 4,6).

Jasność uzyskujemy dopiero z nauk Jezusa. Wprawdzie ¹ Iowy Testament również nie stawia zasadniczego pytania moralną ocenę wojny. Ale Jezus wyraźnie stwierdza, że ten, Mo chwyta za miecz, od miecza ginie (Mt 26,52). Rozwiązań iłowych zabrania definitywnie przykazanie miłości nieprzyja-i lól.

2.8    Imię Boga Jahwe jako kondensacja

opartej na objawieniu nauki o Bogu

lud Izraela dźwiga w Egipcie jarzmo niewoli. Bóg słyszy jęk wugo ludu i pamięta o ojcowskim przymierzu. Mojżesz zostaje ylirany na przywódcę. Jahwe objawia mu się w krzaku i iiojącym i wysyła do faraona nakazując, aby żądał uwolni'mia ludu. Mojżesz prosi o znak wskazujący, że został imiłany:

„Mojżesz rzekł Bogu: «Oto pójdę do Izraelitów i powiem im: Bóg ojców naszych posłał mię do was. Lecz gdy oni mnie zapytają, jakie jest Jego imię, to cóż im mam powie-dzieć?» Odpowiedział Bóg Mojżeszowi: «Jestem, który jes-tem». I dodał: «Tak powiesz synom Izraela: Jestem posłał mnie do was»” (Wj 3,13 n.).