Obraz3 (60)

znajduje się po lewej, a w ustawieniu II po prawej stronie w stosunku do linii środkowej ciała rodzącej.

Główka płodu z ułożenia dowolnego przybiera ułożenie przymusowe, co jest uwarunkowane jej kształtem oraz kształtem wchodu miednicy. Przy zetknięciu się płaszczyzny miarodajnej główki /podpotyliczno-ciemieniowej/ z kresą graniczną/linią bezimienną/ miednicy główka dokonuje przygięcia bródką do klatki piersiowej. Odbywa się to dzięki działaniu dźwigni powstałej z połączenia główki z I kręgiem szyjnym. Szew strzałkowy przebiega dokładnie w wymiarze poprzecznym płaszczyzny wchodu. Niekiedy główka wstawia się do wchodu nieco skośnie, tak samo szew strzałkowy nie zawsze przebiega dokładnie w wymiarze poprzecznym płaszczyzny wchodu, lecz może być przesunięty bardziej ku spojeniu łonowemu lub bliżej kości krzyżowej. Takie nieosiowe wstawianie się główki /asynklityczne/ nic jest nieprawidłowe, jeżeli I zwrot główki nie został jeszcze zakończony.

I zwrot główki jest dokonany, gdy główka swoją płaszczyzną dla danego ułożenia minęła płaszczyznę wchodu, a punkt prowadzący znajduje się na linii międzykolcowej lub ją przekroczył. Jest to definicja główki ustalonej we wchodzie.

Ryc. 23. Ułożenie potylicowe, główka nieustalona.

Ryc. 24. Ułożenie potylicowe, główka ustalona w płaszczyźnie wchodu.

U zwrot główki, wewnętrzny, postępowy i rotacyjny

Zwrot ten najczęściej rozpoczyna się w płaszczyźnie próżni, a kończy w płaszczyźnie cieśni. Jest to zwrot główki wokół długiej osi płodu z jednoczesnym obniżaniem się. Oba te ruchy postępowy i rotacyjny odbywają się jednocześnie. Szew strzałkowy z wymiaru poprzecznego miednicy przechodzi poprzez wymiar skośny do wymiaru prostego płaszczyzny cieśni: w ustawieniu I poprzez skośny prawy, w ustawieniu II poprzez skośny lewy. Ciemiączko tylne kieruje się do spojenia łonowego, a twarzyczka do kości krzyżowej. Punkt prowadzący /ciemiączko tylne/ przekracza linię międzykolcową.

Zwrot II główki warunkują: skurcze macicy, budowa płaszczyzny cieśni — wymiar prosty jest większy od wymiaru poprzecznego, rynna mięśniowa dźwigacza odbytu oraz krzywizna kości krzyżowej i jej odchylenie ku tyłowi. W tym ułożeniu główka schodzi aż do płaszczyzny wychodu.

Kiedy główka dokonuje II zwrotu, barki płodu wstawiają się do wymiaru skośnego lub poprzecznego płaszczyzny wchodu.

III zwrot główki przygięciowo-odgięciowy - rodzenie się główki na zewnątrz

W momencie kiedy główka napotyka na opór mięśni dna miednicy, dokonuje maksymalnego przygięcia. W szparze sromowej ukazuje się okolica potylicy główki płodu, następnie rodzi się całe tyłogłowie. Rodząca się główka w tym miejscu musi pokonać zagięcie osi kanału rodnego ku przodowi i górze. Dalszy kierunek postępu główki jest nadany przez krzywiznę zagłębienia krzyżowo-biodrowego. Główka okolicą potyliczną/kark płodu/ opiera się o łuk łonowy /dolny brzeg spojenia łonowego/, jest to punkt podparcia /hypomochlion/, stanowiący oś obrotu dla rodzącej się części twarzowej.

Od momentu oparcia się główki okolicą karku o łuk łonowy ruch postępowy główki ulega zahamowaniu i zamienia się na ruch obrotowy - odgięcie. Rodzi się kolejno poprzez odgięcie przodogłowie, czoło, twarz i bródka płodu od strony krocza.

Oparcie się okolicy karku o łuk łonowy ułatwia odgięcie główki zgodnie ze zmienionym kierunkiem osi kanału rodnego. Główka pokonuje dno miednicy i szparę sromową w sposób możliwie najbardziej łagodny, zabezpiecza to tkanki miękkie krocza przed rozdarciem i przed uszkodzeniem zwieraczy odbytu, jest to najbardziej dostosowane do sytuacji anatomicznej.

W czasie rodzenia się główki barki przechodzą do płaszczyzny próżni.

49