OMiUP t1 Gorski5

2.5.4. WARUNKI PRACY I OBSŁUGA POMP OKRĘTOWYCH

2.5.4.1. PUNKT PRACY POMPY

pompy zainstalowane na statkach stanowią element układu pompowego, zwanego instalacją. Układ taki składa się z rurociągów, zaworów, niekiedy przyrządów kontrolno — pomiarowych (np. przepływu) itp. W zależności od rodzaju w skład instalacji pompowej — zarówno w siłowni jak i ogólnookrętowej — wchodzą rozmaite urządzenia pomocnicze, takie jak: filtry, podgrzewacze, chłodnice, skraplacze, osadniki.

Pompę pracującą w układzie pompowym określa tzw. punkt pracy leżący na charakterystyce pompy, czyli krzywej zależności Y = f(Q) (w układzie technicznym

H = f(Q))-

Poinpa podnosząca element cieczy o masie 1 kg na pewną wysokość za pomocą instalacji złożonej z rurociągów, zaworów i ewentualnie innych urządzeń wytwarza energię równą jednostkowemu użytecznemu zapotrzebowaniu energii układu pompowego Y^_lkj, które jest sumą statycznego jednostkowego zapotrzebowania energii układu pompowego:

p - p j

Y_st = Y_z + -L^    (2.104)

i dynamicznego jednostkowego zapotrzebowania energii układu pompowego:

*dyn =    ^    + *y,    (2.105)

Y_st jest funkcją geometrycznej jednostkowej pracy podnoszenia układu pompowego i różnicy ciśnień w zbiornikach górnym i dolnym. Y_dvm natomiast zależy od kwadratu natężenia przepływu cieczy (oporów przepływu) oraz strat hydraulicznych w rurociągach ssawnym i tłocznym.

Sumując zależności (2.104) i (2.105), otrzymujemy użyteczne jednostkowe zapotrzebowanie energii układu pompowego:

(2.106)

^(uk) ^st ⁺ ^dyn

W układzie technicznym wielkościami odpowiadającymi będą użyteczna H_|uk), statyczna H_st i dynamiczna H_dyn wysokości podnoszenia (por. wzór 2.8).

Krzywą obrazującą zależność funkcyjną Y^_uk^ = f(Q) nazywa się charakterystyką Przepływu układu pompowego lub potocznie - charakterystyką rurociągu. Powstaje °na przez graficzne sumowanie charakterystyki statycznej Y_st (prosta równoległa do osi odciętych na rys.2.127 i dynamicznej Y_dyn (parabola na rys.2.127). Wynikiem sumowania jest parabola Y^_k; przesunięta równolegle do osi rzędnych o wielkość *st od osi odciętych.

Krzywa Y^ jest właśnie przedstawiona na rysunku 2.127. Jeżeli na taką charakterystykę rurociągu nałoży się charakterystykę pompy Y = f(Q) w identycznej skali, to ich punkt przecięcia wyznacza punkt pracy pompy. Na uwidocznioną na rysun-

165