P4140126

Inkaustem używanym przez Egipcjan była sadza zmieszana z roztworem gumy arabskiej. I wtedy powrócono do wynalazku Poitemna: guma arabska, węgiel i dwuchromian potasowy. Niestety, próby te nie dały pożądanych wyników, obraz byl albo za mało kontrastowy, albo ziarnisty, albo po prostu nieostry.

Współczesną metodę gumy pierwsi opracowali Szwajcarzy. Niestety w ich ojczyźnie została ona zapomniana.

Minęło wiele lat. Na przełomie XIX i XX wieku rozwinął się dynamicznie ruch fotografii artystycznej, tak zwany impresjonizm fotograficzny we Francji (Puyo, Demachy), w Anglii (Cocubun, Annan Craig), we Włoszech (Guido Rey), w Niemczech (Kamitschnig i inni) i wreszcie w Polsce (Bułhak, Mikolasch). Technikę gumową zastosowano w 1904 roku jako doskonałe narzędzie wypowiedzi artystycznej.

Rozkwit gumy trwał do wybuchu drugiej wojny światowej, a nawet kilka lat po wojnie. Teraz świat zaczyna się znów interesować tą metodą.

WARSZTAT

SKŁADNIKI GUMY

Do pracy techniką gumową potrzebna jest guma arabska, dwuchromian potasowy i pigment.

1.    Guma arabska — klej roślinny, rozpuszczalny w wodzie.

2.    Dwuchromian potasowy (K₂Cr₂0₇) pomarańczowe kryształy, rozpuszczalne w wodzie. Bez dodatku substancji koloidalnej, jak guma arabska, niewrażliwe na światło. Światłoczułe stają się w obecności koloidu.

3.    Pigment — farba różnego pochodzenia, nierozpuszczalna w wodzie, a dająca z nią zawiesiny. W odróżnieniu od barwników (np. tekstylnych) pigmenty zmieszane z wodą nie są przezroczyste. Pigmenty mogą być naturalne (ziemie, gliny) oraz syntetyczne, produkowane przez szereg chemicznych reakcji. Domieszka barwnika rozpuszczalnego w wodzie, barwnika „tekstylnego” do pigmentu (co często robią producenci farb) dyskwalifikuje go do użycia przy produkcji gumy.

Inne dodawane substancje to pomocne, lecz nie konieczne dodatki.

1.    Woda (nie biorąc pod uwagę wody, jako rozpuszczalnika gumy arabskiej, czy dwuchromianu) służąca do zmniejszenia gęstości mieszaniny. Nie mówimy również o wodzie, przy pomocy której spłukujemy („wywołujemy”) obraz w warstwie naświetlonej.

2.    Ziemia okrzemkowa (trypla) dająca warstwę matową i inne korzyści, o których będzie mowa dalej.

3.    Gliceryna lub pokost do uzyskania specjalnych efektów.

4.    Krochmal używany czasem zamiast ziemi okrzemkowej.

7