r27

Żyć bardziej świadomie 53

Nauczyciele występujący z pozycji ukierunkowanej na indywidualny rozwój dbają o klimat sprzyjający nauce, stosując liczne niedyrektywne bodźce i propozycje (np. praca w grupie, zróżnicowane propozycje nauki itp.). Ćwiczenia relaksacyjne zintegrowane z zajęciami są także wyrazem starań o stworzenie korzystnych warunków do nauki.

€>

Na zakończenie tego podrozdziału ponownie nasz symbol odprężenia, jako sygnał „stymulującej, niedyrektywnej zachęty” do indywidualnego uczenia się.

Odprężyć się, rozluźnić, pozostać.

Żyć bardziej świadomie

Odprężenie może oznaczać coś więcej niż tylko fizyczno-duchowy program fitness do zwalczania stresu. Jak już stwierdziłem w rozdziale pierwszym, chodzi mi o to, aby celem szkoły był całościowy rozwój każdego z uczniów. Ciało i psychika stanowią jedno i powinny być traktowane z jednakową uwagą zarówno u uczniów, jak i u dorosłych.

Poniższe ćwiczenia nie mają na celu wyłącznie relaksu, uświadamiają także potrzebę indywidualnego rozwoju. Uwaga ćwiczących jest kierowana na określone partie ciała, w ten sposób uświadamia się im, jakie pozycje ciała mogą odbierać energię potrzebną do indywidualnego rozwoju. Na przykład może się zdarzyć, że w czasie lekcji uczniowie napinają mięśnie brzucha i unoszą wysoko barki. Oddech staje się przez to płytki, piersiowy, przepływ energii w ciele zostaje zakłócony. Zrelaksowana postawa -rozluźnione barki i partie brzuszne - pozwala na swobodny przebieg oddychania; my zaś nie tylko pod względem fizycznym stajemy się „fit”, ale nasza duchowa postawa staje się zupełnie inna. Wiele błędnych postaw zostało nam przekazanych z mlekiem matki, możemy je zmienić tylko wtedy, gdy zmieni się nasza świadomość.

Rozwojowi świadomości służą ćwiczenia wykonywane na co dzień. Czynności wykonywane codziennie, rutynowe również można potraktować jako ćwiczenia stymulujące rozwój. Tak mówi o tym Karlfried Graf Durckheim: „List należy wrzucić do skrzynki położonej w odległości stu kroków. Skupiając się wyłącznie na wrzuceniu listu, nie odniesiemy żadnego pożytku z pokonania owych stu kroków. Jeśli jednak udając się w drogę, będziemy czynili to świadomie, zachowując właściwą postawę, co nawet pokofiując najkrótszą trasę, możemy przeżyć każdy krok jako wy-