skanuj0015

Charakterystyka i klasyfikacja połączeń kształtowych W połączeniach kształtowych łączenie części współpracujących oraz ustalanie ich wzajemnego położenia uzyskuje się przez odpowiednie ukształtowanie ich powierzchni (w połączeniach bezpośrednich) lub zastosowanie dodatkowych łączników (w połączeniach pośrednich). W połączeniach bezpośrednich na powierzchniach styku są wykonane występy i wgłębienia, które po połączeniu elementów spełniają funkcję łącznika.

Rozróżniamy połączenia kształtowe:

-    wpustowe;

-    wiełowypustowe;

-    kołkowe;

-    sworzniowe;

-    klinowe.

Podstawowym zadaniem połączeń kształtowych jest przenoszenie obciążeń (siły wzdłużnej, poprzecznej lub momentu skręcającego) działających na łącznik.

W zależności od rodzaju połączenia łączniki spełniają również dodatkowe zadania:

-    powodują skasowanie luzów;

-    dokładne osiowanie elementów połączenia;

-    umożliwiają przesuwanie elementów względem siebie lub zapewniają ścisłą powtarzalność położenia łączonych elementów w przypadku ich wielokrotnego montażu i demontażu.

Części łączone mogą być nieruchome względem siebie (połączenie spoczynkowe) lub przesuwne wzdłuż osi (połączenie ruchome).

Rys. 5.1 Połączenia kształtowe: a) wpustowe, b) wiełowypustowe, c) kołkowe, d) sworzniowe, e) klinowe wzdłużne, f) klinowe poprzeczne

Połączenia wpustowe

Wpusty - elementy przekazujące M_s spoczynkowe oraz ruchowe.

Wpusty:

-    pryzmatyczne pełne, ścięte lub zaokrąglone - połączenia spoczynkowe;

-    pryzmatyczne otworowe i czopkowe - połączenia ruchowe;

13