skanuj0330

Przekładnie cierne oblicza się wytrzymałościowo z warunku na nacisk powierzchniowe. Wartość nacisków rzeczywistych (obliczeniowych) wyznacza się z uwzględnieniem naprężeń stykowych — wg wzoru Hertza. W praktyce częściej ustala się wskaźnik układu k (tzw. współczynnik Stribecka), porównując go z naciskami dopuszczalnymi (ustalonymi również z uwzględnieniem naprężeń stykowych) k₀

gdzie:

F„ — siła docisku kół ciernych,

p — zastępczy promień krzywizny powierzchni styku, b — szerokość kół, równa długości powierzchni styku.

Wartość nacisków dopuszczalnych k₀ przyjmuje się wg tabl. 21.1, w której podane są również współczynniki tarcia dla niektórych par materiałów.

Tablica 12.1

Wartości nacisków dopuszczalnych k_a oraz współczynnika tarcia ji przyjmowanych w przekładniach ciernych

Materiał	k0 MPa		Charakter współpracy
Stal hartowana na stali hartowanej	25 -f- 30	0,05 -s- 0,1	ze smarowaniem
Żeliwo średnio twarde na żeliwie lub stali	0,35 - 1,0	0,1 -4-0,15	na sucho
Guma na żeliwie lub stali	0,1 -r- 0,2	0,35 -4- 0,8	na sucho
Skóra na żeliwie lub stali	0,15 -r 0,2	0,2 -4- 0,3	na sucho
Drewno twarde na żeliwie lub stali	0,2 -f- 0,25	0,2 -4- 0,35	na sucho
Tworzywa sztuczne z wypełniaczem na żeliwie lub stali	0,2 -7- 1,0	0,2 -4- 0,45	na sucho

Na podstawie wzorów 12.7 i 12.8 wyznacza się wartość siły obwodowej, jaką może przenieść przekładnia

(12.9)

r^^Fn'^ o u i V F ^ —j- = 2p ■ b ■ k₀--

W niektórych przypadkach wyznacza się jednostkowe obciążenie liniowe q (nacisk na jednostkę długości styku), które wynosi

(12.10)

Fn ^    _;    , D_x-D₂

^H b ^W D_v+D₂

Największą moc na wale czynnym, jaką może przenieść przekładnia cierna, oblicza się z wzoru

(12.11)

Pi = F-v_t = 2p-b-k₀yvi

330