Untitled Scanned 05

- 10

Do przekazywania informacji mogą być wykorzystane inne cechy wielkości nośnej niż jej wartość, np. częstotliwość zmian wielkości nośnej, amplituda lub szerokość impulsów wielkości nośnej. Cecha przebiegu wielkości nośnej zawierająca przekazywaną informację, nazywa się parametrem informacyjnym sygnału, a bieżąca wartość parametru informacyjnego - wartością sygnału.

Sygnały, które przyjmować mogą w stanach ustalonych w swoim zakresie zmian nieskończoną ilość różnych wartości, nazywane są sygnałami analogowymi. Jeżeli natomiast sygnał w stanach ustalonych może przyjmować tylko skończoną liczbę wartości, nazywa się cyfrowym. W przypadku sygnałów analogowych wartości sygnałów są liczbami mianowanymi, w przypadku sygnałów cyfrowych - umownymi liczbami niemianowanymi. Klasyfikację sygnałów ze względu na sposób przenoszenia informacji przedstawiono na rys.1.2.

Na rys.1.3 pokazano przykłady różnych rodzajów analogowych sygnałów 4>(t). Przebieg y(t) parametru informacyjnego y sygnału f(t) zawiera informacje o przebiegu x(t) danej wielkości ciągłej x. Zależność wartości parametru informacyjnego y od wartości wielkości ciągłej x

y = f(x)

nazywa się charakterystyką przetwarzania elementu, wytwarzającego sygnał <p(t).

Przebieg wielkości ciągłej x(t) nazywany jest również sygnałem. Jest to sygnał wejściowy elementu wytwarzającego sygnał wyjściowy ip(t).

Sygnały impulsowe (rys.1.3c,d,e ) przekazują informacje jedynie o wartościach przebiegu wielkości ciągłej w wybranych chwilach czasu, zwanych chwilami próbkowania. Nie oznacza to jednakże, że zawierają one mniej informacji niż analogiczny sygnał ciągły. Sygnał ciągły odwzorowuje rzeczywisty przebieg wejściowej wielkości fizycznej z określoną niedokładnością, to znaczy określa jedynie granice, w których zawiera się przebieg wartości wielkości wejściowej. Zatem każdy przebieg nie wykraczający poza granice określone przez graniczne błędy rrzetwa-

rzanie nie zniekształca przekazywanej informacji o przebiegu wielkości wejściowej. Warunek ten spełnia np. przebieg uzyska-

Rys.1.3. Przykłady sygnałów analogowych:

a) sygnał ciągły, którego parametrem informacyjnym jest wartość wie nej; b; sygnał przerywany; c) sygnał pulsowy; parametrem informacyjnym Jest amplituda impulsów; d) sygnał impulsowy; ametrem informacyjnym jest szerokość

‘lkości

noś-

im-

Jest

impulsów względem

parametrem e fazowe chwil próbkowania

ny przez interpolację funkcją schodkową sygnału impulsowego - rys.1.4, przy odpowiednim doborze częstotliwości próbkowania. Sprawą doboru częstotliwości próbkowania zajmuje się teorio informacji (twierdzenie Shannona-Kotielnikowa).