Img00240

244

poziomo. W procesie nasycania, dla jego właściwego przebiegu, podwyższa się temperaturę oleju w celu zmniejszenia lepkości tak, aby wypełnił on dokładnie wszystkie szczeliny.

4,72. Oleje wyłącznikowe mają własności podobne do olejów transformatorowych. Spełniają również zadania izolacyjne, ale głównym ich zadaniem jest gaszenie luku elektrycznego, który powstaje między rozsuwającymi się stykami wyłącznika (rys. 4.72-1). Pod działaniem łuku następuje rozkład oleju na prostsze produkty lotne, ciekłe i stałe. Produkty gazowe składają się głównie z wodoru H₂ (ok. 70%), acetylenu C₂H₂ (ok. 20%) oraz metanu CH₄ i etylenu C₂H₄. Wydzielające się z oleju gazy tworzą wokół kolumny łukowej bańkę gazową o bardzo dużym ciśnieniu (ok. 10 MPa (100 atm)). Stałymi produktami, o wyglądzie sadzy, są odwodornione i zwęglone węglowodory. Tworzą one w oleju zawiesinę opadającą na dno kotła wyłącznika. Produkty ciekłe przyspieszają starzenie, a zawartość gazów, głównie acetylenu i metanu, stwarza niebezpieczeństwo wybuchu.

Rys. 4.72-1. Wyłącznik olejowy: I — kocioł wyłącznika, 2 — izolatory przepustowe, 3 — olej mineralny, 4 — rozchodzące się styki, 5 — łuk elektryczny

4.73. Obok wielu niewątpliwych zalet, z punktu widzenia elektrycznego, poważną wadą olejów mineralnych jest wprowadzanie przez nie zagrożenia pożarami i eksplozjami. Jeśli wskutek zwarcia lub łuku powstają w oleju duże ilości gazów, to w razie utrudnionego ich ujścia na zewnątrz możliwe jest rozerwanie zbiornika. Gwałtownie wtedy spada ciśnienie nad olejem, przegrzany olej wydziela duże ilości