IMG!98 (6)

Możni jcszc/e dodać kilka innych zadań, jakie grapa wypełnia w zy^, jednostki, zwanych także funkcjami złożonymi. Są to:

-    organizacja czasu wolnego

-    dostarczanie nowych wrażeń i doświadczeń

-    nauka samodzielności

-    obrona przed uniwersalizmem społeczeństwa, tworzenie swoistego azyłj przed codziennością

-    pomoc w krystalizacji systemu wartości

Oddziaływanie socjalizujące i wychowawcze grupy rówieśniczej zależy nie tylko od jej struktury czy wzorów działania, o których pisałam wcześniej, ale również jej typu. Jedną z najczęściej cytowanych typologu tychże odnaleźć można u Misztala¹ *\ Wyróżnia on następujące rodzaje grup rówieśniczych (w nawiasie podano kryterium)

-    jednorodne i mieszane (pleć);

-    homogeniczne i heterogeniczne (wiek);

-    zwarte i luźne (rodzaj więzi, stopień spoistości);

-    spontaniczne i celowe (podstawa funkcjonowania);

W obrębie grup spontanicznych wyróżnić można jeszcze:

-    osiedlow e czy blokowe;

przecinające granice klasy szkolnej, ale funkcjonujące w obrębie szkoły

-    pozytywnej identyfikacji (przyp. aut - M.K);

-    zagrożone wychowawczo.

W zależności od typu więzi, różnic wiekowych (przynależność do grupy rówieśniczej nie oznacza, ze jej członkami są osoby urodzone w tym samym roku), celów, do który ch realizacji grupa została powołana i innych czynników, mówić można o zróżnicowaniu wpływów i specyfice wychowawczej grupy, i Niewątpliwie najbardziej specyficzne są tu grupy zagrożone wychowana* które funkcjonują w oparciu o kult siły. przemoc, negatyw ne rozwojowo elementy ideologii społecznych, ale również zaniedbane wychowawczo, których członkowie rekrutują się z rodzin patologicznych czy dysfunkcjonalnych, Pierwsze z nich na ogół mają charakter subkulturowy. Jędrzejewski podaje i cztery typy grap subkulturowych funkcjonujących w ostatnich dziesięcioleciach w Polsce'*’. Są to:

B. Misztal. op en.» S4-a2.

tll|Wiąi    ■iMitoi).Żak.W«*nwa 1999

-    subkultury reiigijno-terapeutycnie (zalicza ta am. rasufańaa, uczeat-ników ruchu świadomości Harc-Kmzna, anarchistów, satanistów, ruch Wolność i Pokój, sekty, których przywódcami są Kaemajor, Sun Myun| Moon czy Charles Manson);

-    subkultury buntu społeczno-obyczajowego (hippisi, hitnicy. bikiniarze, punki, blokcrei - przyp. aut. - M.K.);

-    subkultury ucieczki i izolacji (git-ludńc, skinheadzi, chuligani, szalikowcy, nacjonaliści, motocykliści);

-    subkultury kreatywne (rockmani. Pomarańczowa Alternatywa, sprejowcy, zadymiam, graficiarzck do tej samej grupy zaliczyć modna takie yupppics, hakerów i in. (przyp. nut. M.K_).

Omówienie specyfiki oddziaływania poszczególnych subkultur znacznie przekracza remy niniejszego opracowania, istotne jednak wydaje się uwypuklenie różnicy między poszczególnymi subkulturami a pojęciami subkultury i sekty.

Subkulturą w literaturze nazywa się;

I I pawian uMad wzorów kuturowych. odpomadrao wyselekcjonowanych za względu na charakterystyczne cochy określonego. partykularnego Srodoadsfca spolacznago I za względu na cechy rći społecznych, które da tego środowiska są charakterystyczna'*;

Subkultura to też;

f l względne spójna grupa społeczna pozostająca na margt-naala dommęących w danym system* tendene# żyaa »po-lacmago. wyrażająca awoiąodrębnotćpoprmianagwwnia lub podważanie utrwalonych I powszechna akceptowanych wzorów kultury'⁴’; ^

w odróżnieniu od sekty, która oznacza

(...) grupę społeczną, która charakteryzuje srę ostrą izda-cją wobec otoczonle, wynikającą z własnego, odrębnego, najczęściej opozycyjnego wobec całego Świata systemu I z mocno akcentowaną rolą przywódcy. Cechuje Ją bardzo dna więź wewnętrzna, najczęóeiaf (Ra Jef cdonfców jedyna, a także wymagania bezwzględna) łoiałnoScł*⁴⁴.

Ca. C updw, Grypnra jako podkultura mlothitiowa. nr 7-8. -Więź" 1975. s. 41. M Pęcak. Jdofytiommd nddolłmr mk*L-*^*yck. Sempct. Warwa** 1992, »• 4. “ A. ZwoliAtki. Annomta sekty. PWTE, Radom 2004.

163