Obraz (11)

ważony przez moment, jaki siła wyporu hydrostatycznego F_w daje względem osi obrotu czopa.

Moment tarcia M_t w badanym łożysku wyznaczany jest zatem z zależności:

M_t = F_wr    (1.2)

gdzie: F_w — siła wyporu hydrostatycznego,

r — promień krążka 11 (ramię działania siły wyporu).

Siła wyporu hydrostatycznego F_w jest równa ciężarowi wody wypartej przez zanurzoną część obciążnika:

F_w    = Y S_obfc (13)

przy czym; y — ciężar właściwy wody,

S_Qh — pole powierzchni przekroju poprzecznego obciążnika, h — głębokość zanurzenia obciążnika.

Badane łożysko ślizgowe obciążone jest siłą poprzeczną. Współczynnik tarcia p dla pary ezop-panewka może więc być określony z zależności:

(1.4)

2 M_t ~dF

Po podstawieniu zależności (1.3) do wzoru (1.2), a następnie do (1.4)

otrzymamy zależności na: - moment tarcia Mt	^M, = V^Sob^hr	(1.5)
- współczynnik tarcia p	„. ^2ys*^hr	(1.6)

dF

Jeśli ciężar krążka 7 jest równy F_k, a ciężar pojedynczego obciążnika F_i, to siłę F będącą obciążeniem poprzecznym badanego łożyska w spoczynku można wyliczyć z zależności:

(1.7)

F ⁼ F_k + 2F.

1.4. WYKONANIE ĆWICZENIA

Przedmiotem badań jest łożysko ślizgowe typu zegarowego o następujących cechach konstrukcyjnych: średnica nominalna czopa i otworu w panewce d ~ 5 mm, czynna długość łożyska / = 5 mm, czop jest wykonany ze stali Ali, panewka zaś z mosiądzu M063, pasowanie H9/d9. Ciężar F_k krążka 7 oraz wymiary i ciężar właściwy materiału obciążników przyjąć według wskazówek prowadzącego.

17