Re exposure of DSC03296

Italii we władanie chłopów iager Gallicus). Pomimo oporu i niechęci senatu Flaminiusz kontynuował swoją demokratyczną politykę będąc konsulem (w latach 233 i 217 p.n.e.) oraz cenzorem (w 220 r. p.n.e.). Działalność Flaminiusu w okresie między I a II wojną punicką wskazuje na siły warstwy chłopskiej, z którymi musiała się jeszcze liczyć oligarchia rzymska.

Jednocześnie jednak wiek III jest okresem umocnienia się warstwy panującą) tzn. nobilitas. Rozszerza ona szybko swąje mąjątki ziemskie, w których zatrudnia się niewolników i ludność wiejską, zależną poprzez system klienteli i patronatu. Nobilitas składająca się z dawnych patryęjuszów i tych rodów plebąjskich, które zdobyty dostęp do najwyższych urzędów, zapewniła sobie monopol sprawowania urzędów kurulnych tzn. dających możność wejścia do senatu (kwestura, edylat, pretura, konsulat i cenzura). Stanowisko kierownicze sprawowały wśród nobilów nadal najpotężniejsze rody patryąjuszowskie: Pabiusze. Klaudiusze, Emiliusze i Korneli usze z przydomkiem Scypio, grupujące wokół siebie bogate rody płebejakie.

W III w. p.n.e. nie było jeszcze innych silnych warstw klasy panującej poza nobilitas, dopiero w końcu tego wieku zaczyna wyrastać odrębna grupa kupiec-ko-bankierska, tzw. ekwici (sąuitss).

Rzym nie miał poważnych tradycji rzemieślniczo-kupteckich, stosunkowo późno wszedł tam w użycie pieniądz. Jakkolwiek Rzymianie zetknęli się już wcześnie z monetami greckimi, własny pieniądz wytworzyli dopiero w IV lub III w. p n.e. Były to prymitywne cegiełki z miedzi z emblematami tzw. aes signatum, a następnie ciężkie okrągłe monety (wagi 1 funta oskijskiego - 273 g), zwane oes grave. Te miedziane asy były zdobione z jednej strony głową bóstwa, z drugiej zaś przedstawiały dzioby okrętów.

Srebrną moneta rzymsku s okresu republiki. pnedaUwiąlące wilcsycą karmiącą Komu lutu i Rrmuu

W czasie walk ż Grekami po 280 r. p.n.e. pojawiła się potrzeba posługiwania się monetą srebrną. Rzymianie na razie nie bili własnej monety, nie posiadając jeszcze mennicy, lecz zamawiali monety srebrne w miastach kam pańskich, prawdopodobnie głównie w KapuL Te tzw. monety .rzymsko-kam pańskie" oparte były na jednostce greckiej - drachmie, wartość ich wynosiła 2 drachmy <didra-chma). W 269 r. p.n.e. założyli Rzymianie własną mennicę w okręgu świątyni Junony z przydomkiem Moneta na Kapitolu. Umożliwiała ona Rzymianom najpierw bicie didrachm, następnie zaś produkcję własnej monety srebrną) - denara, przypuszczalnie od 214 r. p.n.e.

Chociaż Rzymianie dość wcześnie nawiązali kontakty handlowe z ludami w rejonie Morza Śródziemnego, zwłaszcza z Kartaginą, to jednak nie rozwinęli w pełni gospodarki rzemieślniczo-handlowej. Długotrwały okres funkcjonowania państwa bez własnej monety i brak dużych ośrodków rzemiosła (pomimo przejęcia wyższej techniki z Etrurii) spowodowały, te w Rzymie nie wytworzyła się silna warstwa rzemieślniczo-kupiecka, stanowiąca podstawę ustroju demokratycznego w Atenach i innych poleis greckich. Ta specyfika rozwoju gospodarczego Rzymu tłumaczy nam w pewnym stopniu fakt, że w państwie rzymskim nigdy nie wprowadzono ustroju demokratycznego.

______2. Organizacja armii rzymskiej

Dzieło zjednoczenia Italii pod swoim zwierzchnictwem zawdzięczał Rzym z jednej strony zainteresowaniu ludności chłopskiej w dalszych podbąjach, z drugiej zaś liczebności i organizacji armii. Do wąjska powoływani byli wszyscy mężczyźni, obywatele od siedemnastego do czterdziestego szóstego roku tycia, należący do pięciu klas mąjątkowych, a więc mąjący minimum 12 600 asów rocznego dochodu. Obywatele poniżej tego minimum nie mąjący ziemi i stałego dochodu, tzw. proletariusze, nie byli powoływani do regularnej służby wąjskowąj. Początkowo organizowano armię jako pospolite ruszenie na okres wojny i nie płacono w żadnej formie żołdu. Stopniowo jednak (w IV i III w. p.n.e.) wobec nieustannych wojen armia zmieniła się w regularną. Żołnierz musiał stawić się na wojnę z pełnym ekwipunkiem, ale państwo płaciło już żołd (etipendium) na utrzymanie powołanych pod broń. W zależności od stanu majątkowego obywatel służył w konnicy (eęurtes stanowili najbogatsi), piechocie ciężkozbrojną) lub lekkozbrojnej.

Podstawą armii rzymskiej była ciężkozbrojna piechota, zorganizowana w legiony. Legion składał się zwykle z 4500 żołnierzy, w tym było z 3000 piechoty ciężkozbrojnej, 1200 iekkozbrojnych (velites) i 300 jeźdźców. Jednostką taktyczną legionu był manipuł; każdy legion składał się z 30 manipułów, a ten - z dwóch centurii. Ciężkozbrojni byli ustawieni w trzy linie w zależności od wieku i doświadczenia. Pierwszą linię tworzyli młodzi wojownicy - haatati, drugą starsi -pńncipes, trzecią zaś najbardziej doświadczeni - triarti. Jazda była podzielona na oddziały - turmae, których było w legionie 10.

433