Scan 140410 0022

madzenia trwające około 15 do 30 minut i nie zalicza ich do czasu pracy, po drugie czas pracy zmianowej jest wydłużany. Kobieta pracująca w Kun-shan powiedziała: „Moja zmiana zaczyna się dopiero o godz. 8:00, ale już o godz. 7:30 musimy stawić się na zebraniu. Zgromadzenie trwa od godz. 7:30 do godz. 8:00 i za te pół godziny nie otrzymujemy wynagrodzenia. Wieczorem w zasadzie o godz. 20 mamy wolne, ale zmiana przedłuża się często do godz. 20:30. Te pół godziny nie jest zgłaszane, w związku z tym pracujemy jedną godzinę dłużej”.

Normy produkcyjne są często tak wygórowane, że wiele osób z trudnością osiąga je w czasie 10 godzin pracy. Wtedy Foxconn zarządza „obowiązkowe” nadgodziny, które nie wliczają się do czasu pracy i nie są w żaden sposób wynagradzane. To zdarza się często, o czym świadczy wypowiedź jednej z kobiet zatrudnionych w Kunshan: „Kierownik linii wyznacza normę produkcyjną. Jeżeli nie dasz rady dzisiaj, jutro musisz pracować dłużej. Ten czas nie liczy się jednak jako płatne nadgodziny. Najpierw musisz osiągnąć normę produkcyjną, dopiero wszystko powyżej liczone jest jako nadgodziny. Jeżeli norma nie zostanie osiągnięta, to zmiana jest po prostu wydłużana. Kiedyś mieliśmy skończyć pracę właściwie o godz. 18:00, ale przeciągnęło się do godz. 20:00. Przedłużono pracę o dwie godziny!”.

Po serii samobójstw Foxconn obiecał ograniczenie liczby nadgodzin do najwyżej 80 w miesiącu. W rzeczywistości część osób pracowała jednak nadal dłużej niż 80 nadgodzin i te dodatkowe nadgodziny nie były wynagradzane. Pewna kobieta powiedziała nam: „Nie obniżono ani norm produkcyjnych, ani intensywności pracy. Nadal musimy często brać nadgodziny, ale kierownik linii nie rejestruje czasu pracy powyżej tych 80 nadgodzin, bo przepisy tego zabraniają”. Pracownik Zhang relacjonował, jak firma przez 16 lat przywłaszczała jego pieniądze za nadgodziny, aż wreszcie wniósł do sądu pozew przeciwko Foxconnowi w Kunshan.

Foxconn wydłuża czas pracy i wyznacza często zbyt wysokie normy produkcyjne. Dział organizacji produkcji (IE = Industrial Engineering) kalkuluje czas każdego etapu produkcji w sekundach i odpowiednio wyznacza normy produkcyjne. Na linii produkcyjnej w parku przemysłowym w Shenzhen-Longhua kolejność czynności wykonywanych przez pracownika była następująca: (1) bierze z taśmy płytę główną, (2) skanuje markę, (3) pakuje w torebkę antystatyczną oraz (4) przykleja naklejkę, (5) na koniec ponownie odkłada płytę na taśmę. Na każdy ruch przewidziane są dwie sekundy, a więc 10 sekund na wykonanie pięciu ruchów. W przeciągu jednego dnia każda pracownica wykonuje od 18 do 20 tys. ruchów.

Tak wyznaczone cele prowadzą do wysokiej intensywności pracy i dużej presji. 12,7 proc. osób pracujących przynajmniej raz zemdlało lub straciło przytomność w czasie pracy; 24,1 proc. kobiet miało problemy z nieregu-lamym cyklem menstruacyjnym; 47,9 proc. pracowników narzekało na psychiczne obciążenia w czasie pracy. Mimo to wymagania co do ilości wyprodukowanych sztuk ciągle rosną: „Ilość ciągle się zmienia. Dziś osiągniesz normę, to jutro ją podniosą. Osiągniesz ją jutro, pojutrze znów podniosą. Aż wreszcie w pewnym momencie nie dajesz rady. Na ścianie w holu wywieszają szczegółowe zestawienie norm produkcyjnych w ilościach sztuk, liczby tam podane są zawsze wyższe od rzeczywistych oczekiwań”.

Zdjęcie 4 - Niema praca na hali produkcyjnej.

Pod wpływem silnych nacisków społecznych Foxconn od czerwca 2010 r. skrócił czas pracy, ale bynajmniej nie obniżył celów produkcyjnych. To dlatego od tego czasu presja na wydajność pracy jeszcze wzrosła. Huang, która pracuje w parku przemysłowym w Shenzhen-Longhua, mówi tak: „Ograniczyli liczbę nadgodzin, ale ogromnie wzrosła liczba wymaganych sztuk. To przecież bardzo proste: to, co wcześniej produkowaliśmy w sześć dni, teraz musimy zrobić w pięć. Firma nie jest oczywiście na tyle głupia, żeby ograniczyć godziny nadliczbowe i nie zdążyć ze zleceniami. Zleceń jest tyle samo, a czas pracy się skrócił, więc trzeba zwiększyć ilość sztuk produkowanych w jednostce czasu. Teraz wyzysk jest jeszcze większy!”.