str08201

i wreszcie założenie i utrzymywanie Zakładu badania, lak na slokacłi gór, jak i na równinach, wszystkiego, co wchodzi w zakres hodowli, życia, ochrony i należytego wyzyskania wszelkiego rodzaju drzew" (Wojtkowski).

Im bliżej naszych czasów, tym bardziej umniejsza się i zacieśnia zasiąg mecenatu prywatnego. Nie tak dawno jednak ofiarował ziemianin przemyski P a w e 1 T y s z k o w s k i cały swój majątek Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie, głównie na naukowe badanie choroby raka, stanowiącej wielką plagę naszej współczesności. Nic tak dawno inny ziemianin i mąż stanu, były minister dla Galicji w rządzie austriackim, D a w i d A b r a li a m o w i c z, Ormianin, stworzył w testamencie bogatą fundację we Lwowie (tzw. „fundację Abrahamowiczów"), przeznaczoną na wychowanie i kształcenie ubogiej młodzieży polskiej. Profesor i były rektor Uniwersytetu J. Kazimierza, a zarazem znakomity ziemianin z Małopolski Wschodniej, Leon li r. Pini ń s k i, obdarował zamek królewski na Wawelu wspaniałymi zbiorami swojej galerii obrazów, które gromadził przez długie lata, jako wybitny znawca sztuki; w ofiarności swojej nic ustaje też po dzień dzisiejszy. A przed kilku zaledwie miesiącami jeden z najofiarniejszych, najwytrwalszych w swym szczodrobliwym dziele mecenasów polskich, Stanisław II en-r y k łi r. Ha d e n i z Radzicchowa na Ziemi Czerwieńskiej zapisał Uniwersytetowi Jana Kazimierza we Lwowie milionowej wartości Pałac Hadenich w tym mieście, przeznaczając go na pomieszczenie instytutów naukowych i pracowni tejże Wszechnicy; hojny len dar — to jakby ukoronowanie opie-kuństwa kulturalnego jednego z ostatnich polskich mecenasów w wielkim stylu, nie znoszącego rozgłosu, chociaż przez lata całe wspomagał instytucje naukowe i oświatowe, zakładał czytelnie, podtrzymywał w najcięższych chwilach czasopisma naukowe.

Mecenat kulturalny wziął swój początek — jak o tym poprzednio była mowa — z kół możnowładczych; był niejako atrybutem i szlachetnym obowiązkiem tych, którzy zarówno pocłiodzcnicm i bogactwem, jak i poziomem intelektualnym

74