skanowanie0059 (6)

♦Leki pochodzące ze świata roślinnego stosowane w medycynie można podzielić na trzy grupy:

Ljedtmrodne substancje chemiczne izolowane z surowca, o ustalonej strukturze chemicznej i określonych właściwościach fizykochemicznych

2.produkty metabolizmu drobnoustrojów otrzymane w procesach fermentacyjnych -antybiotyki

3.leki typu galenowego stanowiące kompleksy składników czynnych surowca roślinnego: »p. nalewki, intrakty soki syropy lub ich kompozycje względnie, pojedyncze zioła.

•Leki opisane w punktach 1 i 2 stanowią najbardziej nowoczesną formę leku pochodzenia roślinnego stosowanego w medycynie konwencjonalnej i nie są w wykorzystywane w fitoterapiL Leki przygotowane z wyizolowanych substancji czynnych pochodzenia roślinnego nie. są zaliczane do leków roślinnych, traktowane są jako leki syntetyczne

•Pomimo produkcji leków syntetycznych znaczenie surowców roślinnych i otrzymywanych z nich leków jest duże: stanowią o»c. 30% leków recepturowych w tym ok. 80% leków kardiologicznych.

W grupie leków roślinnych (środków farmaceutycznych pochodzenia roślinnego) wyodrębnia się dwie grupy:

•leki ziołowe zawierające tkanki roślinne o różnym stopniu rozdrobnienia . Leki ziołowe (zioła) można spotkać w następującej postaci: pojedynczy surowiec nie przetworzony, mieszanki, torebki fix, w postaci o różnym Stopniu rozdrobnienia: proszki granulaty, kapsułki, tabletki ziołowe.

■ preparaty roślinne zawierające przetwory roślinne, przetwory roślinne, do których zaliczamy ekstrakty roślinne płynne, gęste i suche,

•frakcje ekstraktów,

• oleje roślinne,

•sok wyciśnięty z rośliny,

•olejki eteryczne

•Rodzaj substancji wtórnych występujących w roślinach leczniczych jest zróżnicowany chemicznie:

•są to olejki eteryczne o bardzo różnorodnej budowie chemicznej, fiawouoidy, garbniki, antcachiuony, alkaloidy, glikozydy uasercowe. W jednej roślinie może występować kilka grup tych substancji.

•Z roślin leczniczych wyizolowano wiele związków czynnych, z których ponad 300 weszło trwale do terapii, a pochodne kwasu salicylowego i kwasu askorbowego są najpowszechniej stosowanymi obecnie lekami.

•W dalszym ciągu duże znaczenie w medycynie oficjalnej mają kodeina, morfina, papaweryna, teobromina, winkaminn, winblastyna, rezerpina, chinidyna, efedryna, strofantyua i inne glikozydy nascrcowc.

♦Dlatego też w fitoterapii rozróżniać należy dwie metody leczenia za pomocą środków pochodzenia roślinnego:

•1. terapię z wykorzystaniem całych kompleksów związków występujących w roślinach

*2. terapię za pomocą substancji biologicznie czynnych wyizolowanych z roślin, stosowanych terapeutycznie

• Leki silnie i słabo działające

Część surowców roślinnych wykorzystywana w fitoterapii ze względu na sposób działania jest zaliczana do.leków silnie działających, których jednorazowe dawki powinny być przyjmowane wyłącznie na podstawie recepty od lekarza.

Są (ó specyfiki posiadające w swym składzie związki o charakterze-alkaloidów i glikozydów nasercowych.

Leki silnie działające, dla których ustala się jednorazowe dawki w zakresie od 0,005-0,5g surowca np. herba Adonis rernalis. Din surowców tych ustala się również dawki dobowe i dobowe dawki maksymalne.

•Druga grupa loków roślinnych określana mianom słabo działających, wykorzystywana jost powszechnie w fitoterapii, ma bogatą i długą tradycję w leczeniu. Leki słabo działające można nabywać bez recepty w aptece, drogerii, sklepach: icli jednorazowe dawki wahają się od 0,5 do 5g.

•Leki lej grupy cieszą się w Polsce i w swiecie dużym uznaniem. Poświęca się im wiele opracowań specjalistycznych. Są dostępne w aptekach, sklepach zielarskich, supermarketach w postaci pojedynczych rozdrobnionych surowców, mieszanek ziołowych, jednorazowych herbatek ziołowych lub syropów, nalewek, drażetek, tabletek, mazideł, plastrów rozgrzewających ilp.

•Pomimo to w medycynie oficjalnej obserwuje się tendencję do stosowania raczej substancji czystych, izolowanych, szczególnie w odniesieniu do związków o silnym działaniu. Uzyskiwane wskutek ekstrakcji z surowca roślinnego stanowią najbardziej nowoczesną formę leku pochodzenia roślinnego. Łatwo je scharakteryzować pod względem fizykochemicznym i farmakologicznym.

• Należy pamiętać, że specyfiką leku roślinnego jest synergizm działania całych grup związków biologicznie czynnych zawartych w wyciągach z roślin, przewyższających klinicznie udowodnioną skuteczność wyodrębnionych z nich pojedynczych związków chemicznych.

•Leków naturalnych używa się przede wszystkim w leczeniu przeziębienia, grypy, bezsenności, bólów głowy, objawów zdenerwowania, dolegliwości żolądUowo-trawiennych, a także w przypadku zaburzeń krążenia, osłabienia psychicznego i fizycznego oraz chorób skórnych. Na podstawie istniejącego stanu wiedzy trudniej jest ocenić działanie .środków wzmacniających, zapobiegawczych i tonizująćych niż działanie lęków roślinnych wskazanych do stosowania przy zmianach patologicznych.