WA308Y0 II10105 POCZATKI SZTUKI247 I djvu

243

Głos ludzki był niewątpliwie pierwszym instrumentem muzycznym. Istotnie, na najniższych szczeblach kultury muzyka wokalna ma stanowczą przewagę nad instrumentalną. Bardzo łatwo byłoby przytoczyć cały szereg opisów i sądów o śpiewie plemion pierwotnych i nawet zilustrować je przykładami; nie wystarczają one jednak do wyrobienia sobie chociaż przybliżonego wyobrażenia o charakterze śpiewu pierwotnego. Ze wszystkiemi bez wyjątku melodjami pierwotnemi, zapisanemi przez Europejczyków, musimy obchodzić się nadzwyczaj ostrożnie, gdyż nasz system nutowy tak mało odpowiada rozmaitym gamom różnych plemion myśliwskich, że swoista odrębność oryginału nie może być nigdy Wiernie oddaną. Sądy Europejczyków o estetycznej wartości tych pieśni już choćby dla tego nie mogą mieć żadnego znaczenia, że zgoła obojętnym jest dla nas, jak działa na Europejczyka muzyka pierwotna, przeznaczona dla ucha pierwotnych słuchaczy. Dla tego też wybierać będziemy te tylko wiadomości, które zawierają w sobie wskazówki najbardziej ścisłe i przedmiotowe.

Jeśli ufać mamy świadectu księcia von Wied, śpiew Botokudów jest najdzikszy ze wszystkich, jakie są na święcie. — '«Śpiew mężczyzn podobny jest do jakiegoś nieludzkiego ryku, który pod względem wysokości swej waha się jedynie w granicach trzech albo czterech tonów; podczas śpiewu oddychają z głębi piersi, zarzucają przytym lewą rękę na głowę i zatykają uszy palcami, zwłaszcza gdy występują przed widzami, i nadzwyczaj szeroko otwierają usta, strasznie zeszpecone botokiem*). Kobiety śpiewają nie tak głośno i przeraźliwde, lecz i w ich śpiewie słychać tylko kilka ciągle powtarzających się tonów»**).

Muzyka Minkopów nie o wiele wyżej stoi od muzyki Botokudów⁷. Man twierdzi, że krótkie ich melodje, które

*) Botoąue — krążek drewniany, noszony przez Botokudów w dolnej wardze (p. tł.)

**) Wied. II. 41.

http://rcin.org.pl