19632 img510 (2)

RYS HISTORYCZNY. KLASYFIKACJA ŚRODKÓW TRANSPORTU ZBIOROWEGO. WAŻNIEJSZE DANE TECHNICZNE. PERSPEKTYWY ROZWOJU KOMUNIKACJI

ZBIOROWEJ.

I.    POJĘCIA OGOLNE

Pojęcie "komunikacja" obejmuje zespół środków służących do przemieszczania osób i towarów lub do nawiązywania łączności jednego miejsca z innym.

Rozróżniamy komunikację lądową, wodną i powietrzną oraz telekomunikację, a w dalszym podziale: komunikację kolejową, samochodową, rzeczną, morską, lotniczą telefoniczną telegraficzną radiową i telewizyjną.

Podział komunikacji w zależności od zasięgu terytorialnego:

•    międzynarodowe,

•    ogólnokrajowe,

•    regionalne,

•    podmiejskie,

•    miejskie.    |

W obrębie miasta rozróżniamy: komunikację dalekiego zasięgu, łączącą miasto z zagranicą

krajem i regionem oraz komunikację bliskiego zasięgu, którą dzielimy na:-podmicjską-miejską Ponadto komunikacja rekreacyjna i tyrystyczna.

II.    RYS HISTORYCZNY.

Etapy rozwoju komunikacji miejskiej.

•    Od powstania do chwili pojawienia się pojazdów trakcji parowej tj. do połowy XIXw.

•    Do chwili zelektryfikowania komunikacji miejskiej tj. koniec XIXw.

•    Od chwili wprowadzenia trakcji elektrycznej do chwili zastosowania innych środków transportu masowego przy jednoczesnym silnym rozwoju indywidualnego transportu samochodowego obejmuje czasy obecne.

Procesy urbanizacyjne.

W XVw. największym miastem był Paryż i liczył ok 200 tys. mieszkańców; Kraków w tym czasie liczył ok. 15 tys. mieszkańców. Transport konny, wodny

W XVIIlw. wynalezienie maszyny parowej spowodowało gwałtowny rozwój przemysłu.

W 1810 roku Londyn liczył ok. lmln raieszkańców.Obecnie liczba ludności świata wynosi ok. 6mld. Masowe emigracje do miast.

#

. , \ Średnica obszaru miejskiego w miastach :

•    pieszych- 4 km.

•    tramwaj konny- 8 km.

•    tramwaj elektr. - 16 km.

•    SKM- 30 km.

•    samochodowych- 50 km.    ^

Metro (parowe) 1863 Londyn -

i    •' *

Tramwaj 1878 - wystawa Siemens w Berlinie - od 1881 - regularnie    *j

Autobus 1898 - Londyn

W roku 1800 Warszawa liczyła ok. 100 tys.mieszkańców a w 1939 - 1,3 min.

Pierwszy omnibus konny w W-wic w 1822 Plac Saski - Bielany - Młociny.

Pierwszy tramwaj konny 1865 Dworzec kolej. W-wa Wiedeńskiej - Dworzec Warszawsko Terespolski - bezpłatna do przewozu bagażu pasażerów.

W 1888 - pierwszy tramwaj elektryczny w Bydgoszczy 1897 - Poznań 1898 - Łódź,

Grudziądz, Wałbrzych, 1901 - KrakówTrolejbusowa 1939 - Poznań.

Lis/Jh/ A9^c\ H    ]■/

A ‘i

6. ŚRODKI TRANSPORTU

6.1. Klasyfikacja środków transportu

Dla uporządkowania różnych określeń używanych w literaturze fachowe) w odniesieniu częste co tycn samych środków przewozowych poniżej podano propozycję ich klasyfikacji funkcjonalnej technicznej.

Klasyfikacja funkcjonalna bierze pod uwagę przeznaczenie poszczególnych środków przewozowych tzn. funkcję, jaką mają spełniać.

Z tego punktu widzenia srooki i formy transportu można podzielić w sposób, jak w tablicy 6 1. Należy zwrócić uwagę na stcsunKowo nowy termin - transoort gruocwy (ang. paratransrt), użyty na określenie popularnego w wieiu Krajach sposoou zbiorowego użytkowania pojazdów tradycyjnie zaliczanych do indywidualnych.

Tabela 6.1. Funkcjonalny podział środków transoortu miejskiego

Forma transportu	— ......f ....... -— »■■■■■■ l»»---«----.^LU-L--■----■---------- - ‘‘ Rodzie środków transportu
Transport indywidualny	Rucn pieszy Rower Motorower, motocykl Taksówna Samochód o sodo wy
Transport grupowy	Samochód osobowy, mikrobus «a także taksówka) używane wspólnie przez Kilku pasażerów podróżujących po tej samej trasie na oods^wie aobrowolnei umowy
Transport zbiorowy	i j Autoous. oieMtrcbus Troiejbus Tramwaj uliczny ■ "'ramwoj szybki Metro i SKM ^; Kolej regionalna ‘podmiejska)

Przez klasyfikację techniczną środków transportu rozumie się na egoł Klasyfikacją jwzgiędniającą: zasady prowadzenia tras oraz rodzaj energii uzywanei do naoędu pojazdu.

Z punntu widzenia zasad prowadzenia tras można wyróżnić następujące grupy środków transportu:

-    śreaki naziemne, korzystające z ulic (pasów rucnu) dostępnycn całkcwicie lub częściowo równiej dla innych użytkowników rucnu. należą tu np,; autoous. trolejbus, tramwaj uliczny,

-    śrocki naziemne prcwaczona między skrzyżowaniami w zasadzie na torach wydzielonych ; rucnu ulicznego z krótkimi odcinkami tras prowadzonymi w drugim poziomie (tunele, wiadukty) należą tu: autoous na wydz eionych pasacn (jezdniach), tramwaj szybki,

-    środki korzystające z tras całkowicie oddzielonych od ruchu innych pojazdów, należą tu: metro SKM. kolej regionaina, niekonwencjonalne środki komunikacji zbiorowej.

Z punktu widzenia rodzaju energii używanej do napędu pojazdu można wyróżnić następują grupy środków iransportu: