66322 img033 (29)

Dobrze zapowiadają się leż okna, ponad połowa z nicli to port-fenetry o wysokości 2,60 m [...] (kursywa - J.G.). Atutem zespołu jest starannie zaprojektowane otoczenie budynków. Na jego terenie znajda się dwa place zabaw i dwa ogródki z ławeczkami, w których będą mogli wypoczywać mieszkańcy (nr 117).

Rozwiązania urbanistyczne i architektoniczne stosowane przez deweloperów stanowią odpowiednik opisywanych wcześniej procesów zaawansowanej gentryfikacji centrów miast (określanych mianem supcrgentryfikacji czy trzeciej fali gentryfikacji). W polskich warunkach klasyczna gentryfikacja i supergentryfikacja przebiegają niemal równolegle. Z jednej strony mamy więc niewielkie grupy wykształconych, ale słabiej opłacanych profesjonalistów, którzy dystansują się od typowego wizerunku i stylu życia przedstawicieli klas średnich uciekających na przedmieścia. Bez dostępu do wystarczającego kapitału ekonomicznego grupa ta wykorzystuje swój kapitał kulturowy dla wytwarzania dystynktywnego stylu życia. Z drugiej strony przedstawiciele lepiej płatnych zawodów, posiadający odpowiednie zasoby kapitału ekonomicznego, nie zawsze jednak dysponujący odpowiednim kapitałem kulturowym, decydują się na zakup mieszkań w nowych, interesujących i estetycznie zagospodarowanych przestrzeniach. Proces ten jest bardziej utowarowioną wersją gentryfikacji, głównie za sprawą deweloperów, którzy planują i realizują projekty w dużej skali^1S2.

Przyglądając się ich szerokiej promocji w naszym kraju, można dostrzec, jak współczesne lofty są odległe od swoich pierwowzorów z lat sześćdziesiątych XX wieku. Pierwotnie były przestrzeniami po-magazynowymi, pozbawionymi technicznych i mieszkalnych udogodnień, zapewniającymi zaledwie minimum komfortu, a jednocześnie maksimum wolnej przestrzeni. Były manifestem odrzucenia luksusu,

¹⁸² Supergentryfikacja jest traktowana jako skomercjalizowana wersja „pierwotnej", bardziej niezależnej gentryfikacji, opartej na kapitale kulturowym. Gentryfikacja, a tym bardziej supergentryfikacja, pociąga za przemianami kulturowymi nieuchronne zmiany ekonomiczne: „przynosi ze sobą kluczowe zmiany kulturowe, przede wszystkim inwazję sieci handlowych, które definiują główny obieg, turystów i media [...). Gentryfikacja przeszkadza zatem w jasnym określeniu opozycyjnych relacji głównego obiegu do obiegu alternatywnego i tworzy dyskretne, powiązane przestrzenie, które przeciwstawiają oba obiegi w ramach tej samej przestrzeni sprzedaży. Co więcej, przynosi ‘niewłaściwą’ klientelę - ‘niewłaściwych’ ludzi, głównie turystów i dziennikarzy” (Gregson i Crewe 2003: 37).

prywatności oraz intymności, a także przestrzeniami zabawy konwencjami artystycznymi i społecznymi. Współcześnie są drogimi, wysublimowanymi produktami oferowanymi na rynku mieszkaniowym osobom o sporycli zasobach kapitału ekonomicznego. Ciekawym przejawem konwersji kapitałów kulturowego i ekonomicznego w lokalnym kontekście jest wykorzystanie w celach marketingowych postaci znanego aktora. Jak donosi portal plotkarski¹⁸³:

Jakiś czas temu Borys Szyc otrzymał [...] pokaźny lott, czyli mieszkanie w jednej z byłych fabryk w Łodzi. Mieszkanie jest naprawdę piękne i duże, a aktor zawsze marzył o tym, żeby mieszkać na dużej przestrzeni. Nic dziwnego, że postanowił przeprowadzić się do Lodzi. Borys bez problemów może zamienić swoje mieszkanie na warszawskiej Pradze na wygodny apartament [...]. Aktor na razie nie podjął ostatecznej decyzji, ale pokusa jest naprawdę spora. Oferta firmy deweloperskiej ma zachęcić zamożnych łodzian do zamieszkania u¹ sąsiedztwie Botysa. »Plotek« wcale się temu nie dziwi, ho mieszkać w sąsiedztwie z przystojnym aktorem to nie byle gratka (kursywa - J.G.) (Internet S).

Charakterystyczną cechę loftu - jego otwartość - można dostrzec już tylko w sferze projektowania. Loft uzupełnia często panoramę polskich osiedli grodzonych. Przykładem niech będzie City Park w Poznaniu:

Wczoraj oficjalnie rozpoczęto budowę osiedla City Park. Kolo Areny powstają najdroższe te Poznaniu mieszkania [...], Na modne obecnie lofiy czyli przestronne apartamenty te pomieszczeniach te obiektach powojskowych i poprzemyshwych¹⁸⁴ (kursywa - J.G.), zostaną zaadaptowane dwa zabytkowe, pochodzące z 1905 r. budynki [...].

Cena od 6,9 tys. za metr kw. to zdecydowanie najwyższa oferta te Poznaniu (kursywa - J.G.) [...]. Za co więc tyle się płaci? Mieszkańcy będą mieli dostęp do najnowszych technologii, jeśli chodzi o internet i telewizję, a także kontrolę dostęjnt - przy drzwiach wejściowych zostaną zamontowane czytniki linii papilarnych i kart magnetycznych (kursywa - J.G.). Lokale na górnej kondygnacji to penthousy z ogrodami zimowymi. Na ostatnim piętrze do dyspozycji mieszkańców będzie 17-metrowej długości basen, siłownia i sauna, a te hali garażowej - myjnia dla samochodów. Cale osiedle będzie strzeżone, a każdy dom będzie miał własną recepcję (nr 148).

¹⁸³ Ze względu na rodzaj źródła nie mogę stwierdzić, czy jest to informacja prawdziwa. Ważny natomiast jest sam mechanizm i zastosowana strategia marketingowa.

1S4 Warto zwrócić uwagę na wprowadzanie pojęcia loft, poparte definicją tego typu przestrzeni mieszkalnej.

207