gleby065

(Prócz pojęcia poziomu próchnicznego wyróżnia się w gleboznawstwie rolniczym termin „poziom orno-próchniczny”, oznaczany symbolem Ap. Miąższość tego poziomu uzależniona jest od głębokości uprawy, przeważnie więc waha się . w granicach 20—25 cm. Ponieważ w większości gleb głębokość poziomu akumulacji biologicznej w tych właśnie mieści się granicach, w praktyce najczęściej poziom omo--próchnicżny pokrywa się z poziomem próchnicznym. W niektórych jednak glebach naturalny poziom próchniczny osiąga większe głębokości (np. w czamoziemach lub glebach deluwialnych), gdzie nierzadko dochodzi do 70—80 cm. Wówczas w profilu takich gleb należy wyróżnić poziom orno-próchniczny — Ap², niezależnie od poziomu próchnicznego— Ai, jak to pokazano na rys. 22^)

((Poziom orno-próchniczny odgrywa w glebach uprawnych szczególnie doniosłą rolę, w nim bowiem gromadzi się główna masa korzeni roślin. Im poziom ten jest głębszy, tym lepsze, są potencjalne warunki rozwoju roślim} W poziomie Ap bytują ogromne ilości drobnoustrojów. Wyliczono, że na 1 ha powierzchni ich żywa masa wynosi około 250 q/ha (wg Stockli).

Działalność drobnoustrojów jest niezwykle ważna, gdyż powoduje ona m, in. uwalnianie składników mineralnych zawartych w próchnicy, oraz przeprowadzanie związków nieprzyswajalnych w przyswajalne dostępne dla roślin. Niezbędne są przy tym właściwe warunki ekologiczne dla rozwoju drobnoustrojów (odpowiednie pH, stosunki wodno-po-wietrzne, zawartość substancji organicznej, itp.). Szczególnie ważne będzie utrzymanie przez rolnika odpowiedniego odczynu gleby (od słabo kwaśnego do obojętnego) i właściwej struktury.

((Głębokość poziomu próchnicznego odgrywa dużą rolę jako jeden z głównych czynników żyzności gleby. Dlatego też ustalono, że przy odpowiednim położeniu, składzie mechanicznym, właściwościach-fizycznych i chemicznych, w glebach klasy I głębokość poziomu próchnicznego musi wynosić co najmniej 35 cm, w glebach klasy II —■ 35—25 cm, a klasy Ilia co najmniej 25 crmy

Wyżej podkreślone cechy poziomu omo.-próchnicznego nie oznaczają bynajmniej, że poziomy leżące podmim są bez znaczenia dla urodzajności gleby. Obecnie zwraca się coraz większą uwagę właśnie na te poziomy, biorąc m. in. pod uwagę, że korzenie roślin uprawnych znacznie wychodzą poza zasięg poziomu omo-próchnicznego i sięgają niekiedy do kilku metrów w głąb gleby (np. korzenie¹ lucerny).

próchnicznym w tzw. podglebiu. Podeszwa płużna powstaje

Omawiając poziom orno-próchniczny należy jeszcze zwrócić uwagę na tzw/podeszwę płużną, tworzącą się zazwyczaj tuż pod poziomem orno

1

Symbol „p^,ł pochodzi od wyrazów pług, płuzny. Ap jest to więc ta część poziomu próchnicznego, która jest objęta uprawą.