0000001 21

2 Fizjciotapia w chirurgii

Tabela 1.1. Metabolizm podczas wysiłku tizycznogo i operach

	WysZuk fizyczny	Operacja
Gi>orejoanćza	+	♦
Piotecfcra	• i’ ł	+
Zwiększane stężeria kreatynny	T	+
Zwiększa u wydalano azotu	1 ,• ł ■	' +

Dodatkowo .sytuację pogarsza takt, że około 50% chorych przygotowywanych Jo leczenia operacyjnego ma zaburzenia czynności ukiaJu oddechowego. Wykazują one ścisły związek z pooperacyjnym zapaleniem płuc, który jest nawet większy ni* nieprawidłowości siw ierdzone na zdjęciu rentgenowskim kła ii piersiowej. Wskazuje to na duże znaczenie prognostyczne przedopcracyjncgo badania czynnościowego układu oddechowego oraz na podstawową rolę prawidłowej sprawności wentylacyjnej w zmniejszaniu ryzyka pooperacyjnych powikłań płucnych. Jedynym sposobem zwiększenia tej sprawności i uzyskania prawidłowej czynności układu oddechowego są odpowiednie ćwiczenia fizyczne.

Duie znaczenie w prawidłowym przebiegu pooperacyjnym ma także aktywność tuchowa w okresie poprzedzającym zabieg chirurgiczny. Stwierdzono, że mała aktywność ruchów?, która charakteryzuje siedzący tryb życia, w istotny sposób zwiększa tyzyko pooperacyjnej śmieitclności chorych. Natomiast duża aktywność ruchowa

i

l

t

Rycina 1.2. Relatywno ryzyko przedwczesnej śmierci zależnie od intensywności wysiłku tizycznego: TC - całkowity chotesteroh BMI - wskaźnik wagowo-wzrostów/; COPD -przewlekła obturacyina dicroba pluć (Meyors i wsp.. 2002).

Tabela i .2. Maksymalny pcfcćr tlenu i wyrzut serca zależnie od stanu zdrowia erterwieka

Badani	vo_ (L'min)
Wfytonowanl	5.2
r&wyti6no*aij	32
Zcłttsohairi układu teążenis	1.6

wiąże się zc sprawnością fizyczną, która w świetle większości analiz zmniejsza ryzyko przedwczesnej śmierci o 50%. Ryzyko to jest odwrotnie proporcjonalne do intensywności aktywności ruchowej, tzn. im jest ona większa, tym śmiertelność jest mniejsza. Intensywność wysiłku fizycznego jest silnym modulatorem innych czynni* ków relatywnego ryzyka przedwczesnej śmierci Osoby z nadwagą, cukrzycą, chore na nadciśnienie lub palące papierosy wykazujące wysoki poziom tej intensywności (powyżej 8 MRTs) mają o połowę mniejsze tyzyko przedwczesnej śmierci w porównaniu z tymi których aktywność ruchowa jest mała (poniżej 5 MBTs).

Tabola 1.3. Polecany stopień aktywności mchowej w ciągu tygodniu dla człowieka o masie 70 kg

Rodza| aktywności	Liczba godzin w ciągu tygodnia
Spckcjny masz (20 mln,Vm) ^; ’
.7.5 nWvV<ri)	2
Pływano. taruuc kZj lorus

Przyjmuje się, żc średni wydatek energetyczny aktywności rekreacyjnej (poza czynnościami codziennymi i pracą zawodową) aa poziomie 1000 kcal powoduje zmniejszenie śmiertelności o 20-30%. Jest to zaleźre ou masy ciała i dla człowieka ważącego 70 kg odpowiada około 6 godz^om spaceru. 2 godzinom biegu, 2,5 godzinie pływania lub gry w tenisa tygodniowa W przypadku mniejszej masy ciała czar ten ulega wydłużeniu.

Tabela 1.4. Czas uzyskania polecanego dziennego wydatku energetycznego zaJeznie od masy ciała

Rodzaj aktywności	50 kg	6o:iq
	Czas w minutach potrzebny do uzyskania polecanego dziennego wydatku energetycznego (156 40Ó kcal)
Mc.cz (20 mrvVm)	,72	- 6d 7V’
rioj (7.5 rr»r,Vn)	23	19
Pykana •	30	25
Tania ziemry	20	2t
Taniec y. ; '	23 ••	23 '