PRZEDMIOT, ZAKRES I GENEZA POLITYKI SPOŁECZNEJ Polityka społeczna może być rozpatrywana jako: -działalność; gdy jest prowadzona -nauka; powstała w połowie XIX wieku, ale rozwijała się już wcześniej. POLITYKA SPOŁECZNA to celowa działalność państwa, instytucji pozapaństwowych i związków zawodowych zmierzająca do zapewnienia minimalnych potrzeb życia społecznego ludzi (społeczeństwa). Polityka społeczna to celowe oddziaływanie państwa, związków zawodowych i organizacji pozarządowych zmierzające do łagodzenia skutków nierówności społecznych oraz usuwanie przeszkód w życiu społecznym. Polityka społeczna jako nauka zajmuje się teorią rozwoju społecznego i pozyskiwaniem optymalnych rozwiązań związanych z poziomem i warunkami życia społecznego; oraz wypracowywaniem koncepcji rozwoju społeczno-gospodarczego kraju oraz modeli pomocy społecznej (tworzenie teorii)
GENEZA POLITYKI SPOŁECZNEJ JAKO NAUKI Polityka społeczna powstała w drugiej połowie XIX wieku. Pierwszy raz użył tego sformułowania F. Forner (żył on w latach 1772-1836) ok. 1820 roku. Uważał on, iż polityka społeczna to: działalność państwa zmierzająca do rozwiązania tzw. kwestii robotniczej.
Hipokrates- lekarz, patron służby zdrowia pierwszy raz sklasyfikował temperamenty ludzkie. Stwierdził, iż państwem mogą rządzić różne typy ludzi, ale wyłącznie pod rządami sangwinika i flegmatyka można uzyskać sukces. Heraklit z Efezu ( V i VI w p.n.e.) Platon- filozof grecki napisał traktat pod tytułem „ Państwo”; mówił w nim, że państwo powinno dbać o los swoich obywateli tak by życie było godne.Na przełomie wieków wprowadzono nakaz; regułę wspierania ubogich ( od I w n.e.) Karol Wielki, cesarz rzymski wprowadził swoim dekretem używanie dziesięciny (ofiarowanej kościołowi na ubogich); wprowadził też podatek dla ubogich. Płacili go wysocy urzędnicy, kościelni, rycerstwo na rzecz ubogich. Tomasz z Akwinu, filozof katolicki. Żył w XII w n.e. Uzasadniał potrzebę dawania jałmużny, datków na ludzi ubogich. Miało się to przyczynić do zbawienia duszy. Na przełomie XIV i XV wieku w Europie (Anglia, Francja) powstają pierwsze domy dla chorych, dziś są to szpitale. Domy te dawały przede wszystkim opiekę ludziom niewidomym, kalekim czy starym. Były one finansowane przez władców miast. Po XV w powstają domy pomocy społecznej (Anglia - Londyn; Francja - Lion) były one całodobowe bądź dzienne. Rozdawano w nich jedzenie ( dwa posiłki dziennie), bieliznę, schronienie. I ustawa została uchwalona w 1601 roku pod tytułem „ O prawie ubogich”. Regulowała ona to, że bezsilni, ubodzy, chorzy, niepełnosprawni mieli być lokowani w przytułkach stworzonych z myślą o tych ludziach. Otrzymywali tam opiekę. Na mocy tej ustawy powstają „Zamknięte domy poprawcze” dla mężczyzn dorosłych, szczególnie dla tych, którzy nie chcieli pracować. RUCH 02-2001 REWOLUCYJNY -I i II MIĘDZZYNARODÓWKA. 1864 rok to data powstania Pierwszego Międzynarodowego Stowarzyszenia Robotników ( powstało ono w Londynie). W roku 1889 w Paryżu powstaje II Międzynarodowe Stowarzyszenie Robotników. Domagali się oni: -ograniczenia czasu pracy do 10-8 godzin (pracowali 16-14 godzin)
-całkowitego ograniczenia pracy dzieci w zakładach -zlikwidowani pracy nocnej kobiet w celu zaprzestania wykorzystywania -wprowadzenia ośmiotygodniowego urlopu macierzyńskiego tylko dla kobiet -budowy tanich mieszkań zakładowych -równej płacy dla kobiet za pracę taką samą jak mężczyzn
-Powstania wolnych związków zawodowych -powołania inspekcji pracy ( Międzynarodowej Inspekcji Pracy) -wprowadzenia aktywnych środków przeciwdziałania bezrobociu - robót publicznych dla bezrobotnych Otto von Bismarck był prekursorem nowoczesnej polityki społecznej jako działalności państwa. Wprowadził ustawy dotyczące: *ubezpieczeń chorobowych 1880-1889 *ubezpieczeń wypadkowych *świadczeń emerytalnych *świadczeń rentowych 1901roku w Bazylei powstaje międzynarodowe biuro pracy. Tworzy ono warunki projektów związanych z pracą w zakładach pracy. Tworzy coś na miarę „ Kodeksu Pracy” określa pracodawcom ile powinni płacić za pracę swoim pracownikom. 1919 roku powstaje Międzynarodowa Organizacja Pracy. Powstaje by wypracować system ochrony pracy ( ubezpieczeń społecznych), tworzyć program walki z bezrobociem. Pierwsze zasiłki dla bezrobotnych we Francji w roku 1905; w Anglii w roku 1911. Pierwsze zasiłki rodzinne wypłacone były w okresie międzywojennym. CEL I CELE SZCZEGÓŁOWE POLITYKI SPOŁECZNEJ Celem głównym polityki społecznej państwa, organizacji pozarządowych, związków zawodowych jest optymalne zaspokajanie potrzeb indywidualnych ( potrzeb biologicznych i psychicznych) i zbiorowych poprzez efektywne użycie środków finansowych i rzeczowych w procesie produkcji i życia ludzi. Cele szczegółowe: Zagwarantowanie zatrudnienia odpowiednim kwalifikacjom Zagwarantowanie dochodu z pracy uwzględniającego obciążenia rodzinne Zagwarantowanie mieszkania zapewniającego kulturalne warunki życia Zabezpieczenie na wypadek niemożności zarobkowania z powodu choroby Zagwarantowanie pomocy w chorobie Zapewnienie wypoczynku po pracy Zapewnienie warunków do nauki, zdobywania zawodu, wykształcenia, możliwości przekwalifikowania się Przeciwdziałanie patologiom społecznym .ZADANIA POLITYKI SPOŁECZNEJ JAKO NAUKI Prognoza; opracowywanie jasnych raportów dla władz na temat przeszłości, Przeprowadzanie diagnozy; ustalenie stanu rzeczywistego, pozwala zrozumieć, dlaczego jest jak jest, Opracowanie prognozy; opracowywanie koncepcji np. reformy związanej z polityką społeczną, lub nowej jej koncepcji, Programowanie; napisanie konkretnego programu do głosowania w sejmie, Ewaluacja skutków; kontrolowanie, nadzorowanie. PRZEDMIOT POLITYKI SPOŁECZNEJ- KWESTIA, PROBLEM- Kwestia społeczna to kwestia ludzka. Kwestia jest to problem, zagadnienie do rozwiązania. Kwestia społeczna, zatem jest to kwestia ludzka, warunki utrudniające nam codzienne życie, to problemy trudne do rozwiązania dla jednego człowieka a nawet przez grupę ludzi. Powinny one być rozpatrywane przez państwo. Problemy takie to np. bezrobocie, choroby, patologie społeczne, sprawa ubezpieczeń społecznych, sprawa leków, leczenia, braku mieszkań lub niemożności ich nabycia ze względów finansowych, nierówne szanse kształcenia, brak tolerancji.