16591 str012 13

truje się przez watę, tkaninę złożoną w kilka warstw itp. Można także przygotować do tego celu specjalny filtr z puszki od konserwy. Po wykonaniu w bocznej ściance tuż przy dnie otworu puszkę należy wypełnić warstwami piasku, węgla drzewnego, żwiru oraz waty. Całkowita grubość warstw nie powinna przekraczać 2/3 wysokości puszki. Wlewana od góry woda przechodzi przez filtr, pozostawiając zanieczyszczenia, a oczyszczona spływa otworem.

Tak przygotowaną wodę należy odkazić przez gotowanie lub użycie substancji chemicznych. Jako ogólną zasadę przyjmuje się gotowanie wody przez okres co najmniej 1 minuty.

Korzystniejsze jest utrzymanie stanu wrzenia około 5—10 minut, gdyż wówczas zostają zabite wszystkie drobnoustroje. Mdły smak, spowodowany gotowaniem, daje się łatwo usunąć przez dodanie szczypty soli. Gdy nie ma możliwości uzyskania ognia, najlepiej wodę chlorować. Do tego celu można wykorzystać tabletki Pantocidu, jak również chlorek wapnia używany do bielenia., Wolny chlor powstający w roztworze działa wybitnie bakteriobójczo.

Ilość środka dezynfekcyjnego stosuje się w zależności od jego stężenia oraz stanu zmętnienia wody (do wody czystej mniej, do brudnej więcej).

Po dodaniu do wody właściwej ilości odkażalnika i dokładnym wymieszaniu całość pozostawia się na około 30 minut. Woda jest zdatna do picia, jeśli po tym czasie ma lekki zapach i smak chloru. W braku tych wskaźników należy jeszcze raz dodać odkażalnika i po około 15 minutach woda nadaje się do picia.

Do dezynfekcji można zastosować także jodynę. Dodatek 2—3 kropli do 4 1 wody czystej, 5—8 kropli do tej samej ilości wody mętnej zabija drobnoustroje.

SPOSOBY RACJONALNEGO KORZYSTANIA Z WODY

W braku stałego źródła zaopatrzenia w wodę należy przygotować jej zapasy, nawet jeśli ma się do dyspozycji tylko prowizorycznie środki, jak np. puszki, woreczki z folii, z workowej tkaniny itp. Dla zachowania równowagi wodnej w orga-niźmie konieczne jest dostarczanie płynów codziennie w ilości uzupełniającej ubytki.

Jeśli nie można w pełni zaspokoić zapotrzebowania fizjologicznego na wodę, to wskazane jest ustalenie dziennej dawki, obliczonej w zależności od ilości wody, którą się rozporządza, oraz od czasu, na jaki powinien wystarczyć ten zapas.

Jednakże zbyt znaczne obniżenie dawki spożywanych płynów poniżej pewnego minimum, warunkującego regulację wszystkich procesów życiowych, może być niebezpieczne dla zdrowia, a nawet życia. Dawka ta powinna wynosić około 0,5 litra na dobę.

Praktyka wykazała, że w wypadku niedoboru wody należy przestrzegać następujących zasad:

—    pić w regularnych odstępach czasu w niewielkich ilościach,

—    przyjmować wodę lekko osoloną, co prowadzi do utrzymania koniecznej ilości płynów w organizmie oraz do wzbogacania ustroju w sole,

—    unikać bezwzględnie napojów z zawartością alkoholu,

—    nawet w najbardziej krytycznych sytuacjach nie pić moczu.

Należy dążyć do odzwyczajania się od częstego i obfitego picia wody. Nie można zapominać o tym, że nadmierne spożycie wody jest szkodliwe. Większość ludzi pije dużo i często tylko ze względu na przyzwyczajenie. Ograniczenie wody wskazane jest także nawet przy podwyższonej temperaturze otoczenia i silnym pragnieniu. Można wówczas płukać systematycznie usta i gardło wodą w celu zabezpieczenia śluzówki przed wysychaniem.

Powinno dążyć się do wyrabiania nawyku wstrzymywania się od zbyt częstego picia. W wyniku tego po pewnym czasie pragnienie będzie występowało znacznie rzadziej.

Nie należy jednak wstrzymywać się niepotrzebnie od picia wody, gdyż w takim wypadku nawet przy wystarczającym zapasie wody może nastąpić odwodnienie ustroju.