16643 skanowanie0023 (44)

właściwie przestaje być teorią wychowania, a staje się psychologią wychowawczą. Pedagogiczne problemy są zredukowane do psychologicznych problemów wychowania, a teoria pedagogiczna jest wchłonięta przez teorię psychologiczną. Psychologia, która ma być nauką pomocniczą dla pedagogiki, zastępuje pedagogikę. A przecież miała ona pedagogice wskazać drogę do osiągania celów wychowania. Skoro jednak cele te leżą w samym procesie psychologicznym, są wyznaczane przez sam rozwój psychiczny i niejako rozwiały się w tym rozwoju, to już nie ma żadnej różnicy między pedagogiką a psychologią. Nastąpiło skrajne spsychologizowanie pedagogiki.

Pedagogika funkcjonalna jest przykładem właśnie takiego spsy-chologizowania, jej zsubiektywizowania. Dlatego stając na takim stanowisku Claparćde może twierdzić, że głównym przygotowaniem nauczyciela do zawodu jest przygotowanie psychologiczne, a jego główną zaletą „entuzjazm”, a więc psychologiczna strona procesu ■wychowania, a nie „erudycja” stanowiąca obiektywną stronę tego ■procesu.

Z tak rozumianą pedagogiką funkcjonalną w całym bogatym ruchu nowoczesnej pedagogiki jest złączony pewien aspekt ideologiczno-,-polityczny. Staje się ona bowiem teorią pedagogiczną, która ostatecznie opiera się na ogólnoludzkiej prawidłowości zachowania bytu ,organizmu. Dlatego może być podstawą dla wszelkich szczegółowych kierunków wychowania, a więc dla wychowania stosowalnego u różnych narodów, państw i ras i mieć charakter pedagogiki międzynarodowej uwzględniającej różne poziomy kultury tych narodów. W takim ujęciu pedagogiki funkcjonalnej mieści się bez większych przeszkód również pedagogika przeznaczona dla narodów kolonialnych.

Podsumowując — można z całą pewnością stwierdzić, iż pedagogika ta jest dostosowana do ideałów b. Ligi Narodów, a więc ma •wyraźne oblicze polityczne.

PEDAGOGIKA EKSPERYMENTALNA

Geneza i treść pedagogiki eksperymentalnej

Pedagogika tradycyjna opierała swój system na obrazie ogólnej natury psychicznej człowieka dorosłego, przenosząc jego właściwości psychiczne na dziecko, nie widziała potrzeby szukania innego postępowania pedagogicznego i nie uznawała poglądu, że dziecko różni się od dorosłego w swych przeżyciach psychicznych nie tylko w treściach, ale też jakościowo w funkcjach. Pedagogika „nowego \vycho-wanifl^>:*3- wprowadza zasadę indywidualizowania i swobodnego rozwoju w miejsce jednakowej formy procesu pedagogicznego na wszystkich stppmacK~'wychowania. Żąda różnicowania zależnie od wieku i indywidualnych właściwości. Spełnienie tego żądania wymaga coraz dokładniejszego poznania różnic między psychiką dorosłych a psychiką mkjdzpzyT

Rozwijają się więc badania ...nad życiem psychicznym dzieci (/ oparte na coraz.doskonalszej obserwacii Tozwoi u psycEicznego J^f fizycznego dziecka. Znajdują one także oparcie w nowych badaniach psycnoiogicznych dorosłych. Psychologia dorosłychprzestaie być racjonalną i sta^e się doświadczalną. WpfOWSdza"Ćfo badań ekspery^ j menty. Są one zaczerpnięte z nauk przyr^nicżYćKTTwprowadzone doj>sychologiiprzez H. Webera, J. Mii 11 era i C. T. Fechnera¹.

Na wzór psychologii...eksperymentalnej występują usiłowania, aby także w pedagogice posłużyć się eksperymentem. Główną

Rozwój — 10 145

1

Heinrich Weber (1795—1878); Johannes Muller (1801—1858); Gustaw Theodor Fechne?||(1808—-1887)..