18870 Zasady Wykładni Prawa L Morawski)5

Rozdział XV. Zasady wykładni prawa międzynarodowego... mum

wskazać, że jurysdykcja Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) oraz sądu I instancji odnosi się wyłącznie do tego filaru. Uważa się jednak, że zasady interpretacji wypracowane łub ustalone w orzecznictwie ETS należy stosować również do regulacji prawnych drugiego i trzeciego filaru (por. wyrok TK z 27 kwietnia 2005 r., P 1205, OTK-A 2005/4/42) i to w pewnym sensie usprawiedliwia terminologię prawo unijne i prawo wspólnotowe. Z kolei termin prawo europejskie wydaje się zbyt szeroki, gdyż pod to pojęcie podpada też prawo tych państw europejskich, które nie są członkami UE. Jak się więc wydaje terminologia prawo unijne (UE) i prawo wspólnotowe wydaje się najbardziej poprawna.

Prawo UE - podobnie jak prawo międzynarodowe - stanowi wytwór kultury Zachodu. Od czasu słynnych orzeczeń Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości (ETS) w sprawie van Gend en Loos (1963) i Costa v. ENEL (1964) dominuje tendencja do ujmowania tego prawa jako autonomicznego porządku prawnego, który także pod względem treściowym i strukturalnym różni się od prawa międzynarodowego oraz systemów prawa wewnętrznego państw europejskich. Osobliwość tego porządku polega na tym, że z jednej strony prawo wspólnotowe - podobnie jak prawo międzynarodowe - reguluje stosunki między państwami, z drugiej zaś strony jego podmiotami są również osoby fizyczne oraz różnego rodzaju organizacje, korporacje i zrzeszenia, co jest charakterystyczne dla systemów prawa wewnętrznego. Upraszczając nieco sprawę, powiedzieć można, że unijne prawo pierwotne ma charakter traktatowy, podczas gdy prawo wtórne powstaje w drodze jednostronnych decyzji organów unijnych⁴¹. Jeśli chodzi o kształt poszczególnych instytucji prawa wspólnotowego, to przynajmniej w pierwszym okresie kształtowały się one pod przemożnym wpływem prawa francuskiego, dotyczy to także Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, jednakże później, zwłaszcza od chwili wstąpienia do UE W. Brytanii, daje się zauważyć również wpływ common law. Można zatem powiedzieć, że prawo wspólnotowe stanowi mieszaninę elementów typowych dla prawa międzynarodowego i wewnętrznego, a z tego ostatniego punktu widzenia połączenie elementów civil law i common law⁴². Jeśli

⁴¹    A. Kalisz, Wykładnia i stosowanie prawa wspólnotowego, Warszawa-Kraków 2007, s. 22 i n.

⁴²    N. Fennelly, Legał Interpretation at the European C.ourt o/Justice, “Fprdham Inrernado-nal Law Journal” 1997/20, s. 656; C. Buck, op. dt., s. 58 i n.

a mm 295 ■ ■ *