21658 skanuj0379

przesuwna. Podobnie jak w sprzęgłach kłowych, nadaje się zębom kształty ułatwiające włączanie (rys. 14.18/)). Krawędzie zębów ścina się pod kątem i zaokrągla, ponadto skraca się co drugi ząb, stwarzając w ten sposób większe luki.

Innym często stosowanym rozwiązaniem jest sprzęgło zębate z synchronizatorem (rys. 14.18c). Zarówno człon czynny (synchronizator 3), jak i człony bierne 1 mają uzębienie zewnętrzne, natomiast łącznik 2 ma uzębienie wewnętrzne. Na rysunku przedstawiono sprzęgło rozłączone. Przesuwanie członu czynnego 3 w lewo lub prawo powoduje dociśnięcie powierzchni sprzęgieł-ka ciernego stożkowego 4, wskutek czego następuje wyrównanie prędkości obrotowych członu czynnego i biernego. W tej fazie pracy zatrzask kulkowy jest włączony i nie dopuszcza do dalszego przesuwania łącznika. Po osiągnięciu jednakowej prędkości obrotowej obu członów dalszy ruch łącznika 2 w tym samym kierunku następuje po pokonaniu oporu zatrzasku. Gdy łącznik nasunie się na uzębienie i, moment obrotowy przenosi się przez zęby i sprzęgiełko cierne wyłącza się. Wyłączanie synchronizatora w czasie pracy sprzęgła zębatego (w celu zmniejszenia zużycia powierzchni ciernych) możliwe jest przy zastosowaniu odpowiedniego kąta pochylenia tych powierzchni.

Rozwinięcie widoku C-C Ułatwione włączanie

Rys. 14.18. Sprzęgło zębate prze-łączalne: a) sprzęgło, b) kształty zębów, c) 'sprzęgło z synchronizatorem [3]

Z podanych wyjaśnień wynika, że sprzęgła kłowe i zębate mogą być przełączane przy niewielkich prędkościach obrotowych i możliwie małych obciążeniach lub też wymagają stosowania specjalnych synchronizatorów prędkości.

379