22880 Zasady Wykładni Prawa L Morawski1

ROZDZIAŁ IV

DYREKTYWY WYKŁADNI

1. Charakterystyka

Uzasadnianie decyzji interpretacyjnej polega na wskazaniu argumentów, które przemawiają za lub przeciwko temu, że norma łub jej fragment ma takie, a nie inne znaczenie. Argumenty te przyjęło się nazywać dyrektywami interpretacyjnymi lub też dyrektywami wykładni. Należy bardzo mocno podkreślić, że wbrew wypowiadanym niekiedy opiniom dyrektywy wykładni są dyrektywami uzasadniania, a nie dyrektywami heurystycznymi. Dyrektywy te są więc dyrektywami, które wskazują w jaki sposób interpretator powinien uzasadniać swoje decyzje interpretacyjnymi, a nie dyrektywami, które regulują procesy mentalne, czy też psychiczne, jakie zachodzą w głowach interpretatorów w procesie dokonywania wykładni. Dyrektywy te nie mówią zatem nic na temat tego, w jakiej kolejności interpretator winien stosować różne reguły wykładni, nie rozstrzygają też kwestii, czy interpretator winien stosować wszystkie, czy też tylko niektóre metody wykładni, a jedynie wskazują kiedy interpretator może poprzestać w swoim uzasadnienie na metodach wykładni językowej, a kiedy jest zobowiązany odwołać się do innych reguł wykładni. Z dyrektyw wykładni rozumianych jako dyrektywy uzasadniania wynikają oczywiście pewne wskazówki heurystyczne, ale jest m kwestia pochodna wobec faktu, że służą one przede wszystkim do uzasadniania decyzji interpretacyjnych. Traktowanie dyrektyw wykładni jako dyrektyw heurystycznych byłoby zresztą zabiegiem co najmniej wątpliwym, bo reguły prawa nie są w stanie kontrolować procesów psychicznych, które aachodzą w ludzkich umysłach. Jak sądzę, zrozumienie tego faktu pozwoliłoby uniknąć wielu nieporozumień w sporach o wykładnię.

mmm 61    ■ * *