30973 str211

li- Bajfciewjcz-Grdbowdu. Z. Mikulski. Ilyitroiagia ogólna. Warszawa 2005 ISBN 83-0M 4579X.«hy \VN PWN 21X15

Tabela 33. Skład chemiczny przeciętnej wody rzecznej według kontynentów (wg Berner i Berner, 1987)

Kontynent	Koncentracja w wodzie rzecznej w mg/dm'								Ogólna minera lizacja
	Ca-*	Mg^2*	Na*	K*	ci-	sor	HCO:	SiO,
Afryka	5,7	2.2	4.4	1.4	4.1	4.2	26.9	12,0	60.5
Azja	17.8	4.6	8.7	1.7	10.0	13.3	67,1	11.0	134.6
Ameryka Północna	6.3	1.4	3.3	1,0	4.1	3.8	24.4	10.3	54.6
Ameryka Południowa	21,2	4.9	8.4	1,5	9.2	18.0	72.3	7.2	142,6
Kuropa	31.7	6.7	16.5	1.8	20.0	35.5	86.0	6.8	212.8
Oceania	15.2	3.8	7.6	l.l	6.8	7.7	65.6	16.3	125.3
Świat	14.7	3,7	7,2	1.4	8.3	11.3	53.0	10.4	110.1

i

Cl

C

7T

C

S> Hydrologia ogólna - Elżbieta Bajkiewicz-Grabowska, Zdzisław Mikulski - iLibrary Reader

lotatnik ” to C:\Document.r" # 1033. O.S._T.7T^,H0 str210~Paint " f Itelix iLibraryTT^’ Ę Hydrologia og...

Skład chemiczny soli rozpuszczonych w naturalnych wodach śródlądowych waha się w dość szerokich granicach. Kształtują go różne czynniki, z których najważniejsze to: budowa geologiczna (skład chemiczny skał), klimat (relacja opad-parowanie), typ gleb. zasiedlające zespoły roślinności. Istotny wpływ na skład chemiczny wód śródlądowych mają także źródła ich zasilania (lodowce, wody podziemne). Skład chemiczny wód rzecznych i jeziornych ulega radykalnej zmianie w rejonach przemysłowych i dużych skupisk ludzkich.

Całkowitą zawartość rozpuszczonych w wodzie substancji chemicznych nazywa się ogólną mineralizacją. Większość naturalnych wód powierzchniowych jest słodka; ich zasolenie ze względu na przewagę ilościową węglanów jest niewielkie, poniżej 0,5%>. Wśród śródlądowych wód stojących znajdują się jeziora mineralne - słone² o zasoleniu wody co najmniej 0,5%> (Żmudziński, Pęczalska, I984). Zależnie od składu chemicznego wody wśród jezior słonych wyróżnia się jeziora sodowe (ich woda zawiera znaczne ilości siarczanu lub węglanu sodu), siarczanowe (w wodzie przeważa siarczan sodu lub magnezu), chlorkowe (w wodzie przeważa chlorek sodu), boraksowe ( w wodzie przeważa boraks, czyli czteroboran sodu). Najliczniej występują jeziora siarczanowe.

Zasolenie jezior słonych zmienia się zwykle w zależności od stanu wody, na który ma wpływ wzmożone parowanie. Zbiorniki o większym zasoleniu leżą niemal wyłącznie w głębi lądów i są bezodpływowe. Zasolenie ich wód pochodzi często od rozmywanych w dnie pokładów soli lub „zasolonych” dopływów podziemnych. Mogą to być także jeziora reliktowe, pozostałości mórz z dawnych epok geologicznych. Największe stężenia soli spotyka się w jeziorach chlorkowych (np. jez. F.lton 265%<>, Morze Martwe 231,3%>, Wielkie Jezioro Słone 222,4%?) i siarczanowych (np. jez. Manitou 106,8%?). Najbardziej zasolonym jeziorem Ziemi jest Gusgen ( pod górą Ararat w Turcji) 368%> (Mikulski, 1974; Choiński, 2000).

Jeziora mniej słone. tzw. slonawe, są to przeważnie zbiorniki, które zostały oddzielone od mórz, ale mają jeszcze z nimi połączenie.

² Według Czebotariewa (1978) woda słodka zawiera do 1 g soli w 1 dm' (do !"/»»). woda słonawa ma zasolenie od 1 %<> do 24.7"/»» (przy zasoleniu 24.7%, temperatura zamarzania wody i jej największej gęstości są

sobie równe i wynoszą -l.33°C), woda słona ma zasolenie powyżej 24.7"/».

21

CO

co

co

o

©

©

&

(J