31533 skanuj0020 (201)

40 Treści kształcenia

Już teraz można powiedzieć, że najlepsze nawet teorie nie są w stanie od początku do końca zapewnić dużej skuteczności nauczania; co nie znaczy, że nie należy szukać racjonalnych rozwiązań, w tym dokonywać penetracji rzeczy dawnych a sprawdzonych.

Współczesny nurt humanizujący nauczanie próbuje odejść od drastycznego, ukrytego manipulowania uczniem na rzecz uznania w przekazie wiedzy „racji jego umysłu". Następuje więc złagodzenie preferowanej i w związku z tym realizowanej reguły „wszyscy wszystko i w tym samym czasie". Owo nowe łagodne przechodzenie przez wiedzę, to zatem tyle co wspomaganie i maksymalizowanie szans rozwojowych poprzez aktualizowanie ukrytych możliwości, a może nawet i niemożności⁴⁰. Zakres i tempo, z jakimi będą się poruszać nauczyciel i uczeń, będzie wówczas wyznacznikiem szansy rozwoju poznawczego.

Należy więc odejść od schematu wiedzy, co według B. Bernsteina, jest biernym zapamiętywaniem, opanowaniem standardowych umiejętności⁴¹. Nauczyciel i uczeń będą na trasie podróży do wiedzy. Wiedza dziecka stanie się jego własnością, kiedy sposób jej poznania włącznie z wymyślonymi metodami, właściwymi dla niego samego, nie będą ignorowane, wyśmiewane, a docenione i uznane za partnerskie przez nauczyciela.

Musi się również zmienić cały system kontroli i oceny, który sprowadza uczniów do biernych odbiorców programu determinując go i głęboko zniekształcając.

2.5. Plany i programy nauczania

Plan jest rejestrem realizowanych przedmiotów, ich rozkładu na poszczególne lata nauczania, a także liczby godzin przeznaczonych na realizację każdego przedmiotu w klasie i na

⁴¹¹ Łukaszewicz R., Czy kryzys zamiast reform}/. „Socjologia Wychowania" 1982, t. 4. ⁴¹ Bernstein R„ Socjolingwistyczne ujęcie procesu socjalizacji (w:) Badania nad rozumiem języka dziecka. Wybór prac pod red. G. Wales Shugar i M. Smoczyńskiej. Warszawa 1980, s. 557-596.

■ Nu edukacji. Jest podstawą do opracowania programów m nu /..mia dla poszczególnych przedmiotów.

i Islateczny kształt planów i programów nauczania determinuj.):

aprobowany przez społeczeństwo ideał wychowania, służące osiągnięciu tego ideału cele, najnowsze osiągnięcia nauki i główne aktualne tendencje, prawidłowości rządzące przebiegiem nauczania-uczenia

się,

- czas trwania i organizacja tego procesu,

— akceptowana teoria doboru i układu treści.

Plan nauczania w klasach I-III jest określony zarządzeniem m l:i Ministra Edukacji Narodowej z dnia 8 V 1992 i przedstawia Ir następująco:

	Przedmiot	ki. I	UL II	kl. III	Razem
1	język polski				18
■	środowisko społ.-przyrodnicze	12	12	12	3 + 2
i.	matematyka				13
<1.	technika
fi. 6.	plastyka muzyka	4	4	4	12
7.	wychowanie fizyczne	2	3	3	8
	Razem liczba godzin obowiązkowych dla ucznia	18	19	19	56
	gimnastyka korekcyjno--kompensacyjna	2	2	2	6
	zajęcia dydaktyczno-- wyrównawcze	2	2	2	6

Ogółem plan z roku 1992 liczy 56 godzin obowiązkowych, do tego dochodzą zajęcia nadobowiązkowe z zakresu gimnastyki korekcyjno-kompensacyjnej i zajęć dydaktyczno-wyrównaw-czych w liczbie 12 godzin łącznie. Od roku szkolnego 1996/97