44550 rew8

340 Część IV. Aspekty społeczno-zawodowe

Centrum DZWONI swoim działaniem obejmuje osoby niepełnosprawne, ich rndyine, prnrnHawrp i współpracowników. Pracuje nad wizerunkiem człowieka 2 niepełnosprawnością intelektualną jako godnego pracownika: pracowitego, sumiennego i uczciwego. Centra powstały już w dziewięciu miastach: Bytomiu, Głogowie, Warszawie, Zgierzu, Kołobrzegu, Jarosławiu, Nidzicy, Giżycku i Poznaniu.

I Zadania trenera pracy wspomaganej to przede wszystkim:

—    Ocena oraz przygotowanie osoby wytypowanej do zatrudnienia w zakresie umiejętności społecznych niezbędnych przy wykonywaniu pracy — opracowanie indywidualnego planu rozwoju zawodowego.

—    Znalezienie miejsca pracy i pomoc osobie niepełnosprawnej w czynnościach związanych z zatrudnieniem.

—    Ustalenie z pracodawcą zakresu czynności, które będą należały do obowiązków zatrudnianej osoby, oraz wymiaru czasu pracy.

—    Przygotowanie pracodawcy i współpracowników do pracy z niepełnosprawnym pracownikiem.

—    Szkolenie osoby niepełnosprawnej na stanowisku pracy (nauka pracy w pracy) — trener najpierw sam przechodzi szkolenie dla nowych pracowników, a następnie przekazuje nabytą wiedzę w tempie dostosowanym do osoby niepełnosprawnej.

—    Ciągłe monitorowanie pracy osoby zatrudnionej — jest konieczne, gdyż nie da się przewidzieć kryzysów. Jest to nadto gwarancja dla pracodawcy, że określona praca zostanie wykonana rzetelnie i terminowo, a dla osoby zatrudnionej gwarancja trwałości zatrudnienia. \

Zanim osoby wytypowane jako zdolne do pracy zostaną zatrudnione, przechodzą — indywidualnie lub w małych grupach — pod kontrolą trenerów praktyki zawodowe, które przygotowują do zatrudnienia u konkretnych pracodawców. Pozwala to na lepszą samoocenę i ocenę osoby zatrudnianej pod kątem jej preferencji i umiejętności, a tym samym lepsze dopasowanie stanowiska pracy do jej indywidualnych możliwości.

I Zakres dokształcania osoby zatrudnionej dotyczy przede wszystkim następujących umiejętności:

—    samodzielne przychodzenie do pracy,

—    orientacja przestrzenna w zakładzie pracy,

—    orientacje czasowe, tj. punktualne przybycie, przestrzeganie przerw i końca pracy,

—    wyuczenie konkretnych czynności powierzonych pracownikom,

-wyuczenie tzw. umiejętności społecznych (np. radzenie sobie z krytyką,

współpraca w zespole, umiejętne zadawanie pytań, zaradność życiowa, budowanie dobrych relacji, komunikowanie się),

—    rozwinięcie zrozumienia dla pracy i utwierdzenie we własnej motywacji,

—    w razie potrzeby informowanie współpracowników, jakie są możliwości komunikacji z niepełnosprawnym pracownikiem. |

(Zatrudnianie osób niepełnosprawnych intelektualnie wymaga starannego przygotowania: każda czynność musi być rozłożona na etapy, stanowisko pracy powinno być starannie przygotowane dla poszczególnych osób niepełnosprawnych, musi być ustalony stały porządek dnia, konieczne jest przygotowanie instrukcji pisanych prostym i zrozumiałym językiem, z wykorzystaniem ilustracji i symboli graficznych; warto zastosować również wizualne pomoce i wzorniki.

Z prac, które dotychczas wykonywały osoby niepełnosprawne intelektualnie, wymienić można:

—    proste zajęcia introligatorskie,

—    w cateringu,

—    pomoc w opiece nad dziećmi lub osobami starszymi,

—    w pralni (pranie, prasowanie),

—    w biurze (kserowanie i bindowanie, porządkowanie dokumentów, niszczenie dokumentów, naklejanie znaczków, przepisywanie tekstów, roznoszenie korespondencji, sprzątanie),

—    w fabryce (naklejanie ozdób i etykiet na różne artykuły gospodarstwa domowego, prace przy montażu sprzętu elektrycznego i elektronicznego nie-będącego pod napięciem),

—    w sklepie (wykładanie i pakowanie towarów, naklejanie metek lub etykiet, sprzątanie, porcjowanie),

—    przy sprzątaniu (odkurzanie, wycieranie kurzu, mycie podłóg, wyrzucanie śmieci, zmywanie),

—    w kuchni (obieranie warzyw i owoców, krojenie, przygotowywanie i podawanie posiłków, zmywanie naczyń),

—    w ogrodnictwie (sadzenie roślin, podlewanie, grabienie, zbieranie owoców, koszenie trawy),

—    prace w stadninie. \

Programy zatrudniania wspieranego udowodniły, że niepełnosprawni intelektualnie w stopniu umiarkowanym są w stanie funkcjonować na rynku pracy i mogą być postrzegani jako cenni pracownicy, gdyż wykonują swoją pracę rzetelnie oraz są bardzo lojalni wobec pracodawców, którzy to cenią. Wprowadzenie tych projektów daje szansę na przełamanie stereotypów myślowych na temat osób niepełnosprawnych intelektualnie.

Doświadczenia innych krajów, które od dłuższego czasu wprowadzają zatrudnianie wspierane, pokazują, że osoby z niepełnosprawnością intelektualną mogą stać się pożądaną grupą pracowników. Pokazują także, że Polska przez wprowadzanie takich inicjatyw podąża w dobrym kierunku — rozwoju społeczeństwa obywatelskiego. Stosunek do niepełnosprawnych i ich wspieranie w dążeniu do autonomii świadczą o dojrzałości społeczeństwa.