47402 SNV36460

78 RODOWÓD IDEOWY

prawnymi masonami, lecz tworzących jedynie szeregi ich podwł nych (fellows of the craft)⁵².

Zmiana, jaka nastąpiła w Edynburgu, prawdopodobnie obejm wała także jakieś przeróbki rytualne. Niestety, brakuje źródeł m₀ gących jednoznacznie udokumentować fakt reformy rytuału w tych okolicznościach. Dzieje tego sporu odtworzono na podstawie kroniki loży edynburskiej⁵³, która, jak wszystkie kroniki masońskie, pokrywała kwestię rytuału całkowitym milczeniem. Niemniej jednak taka rytualna podbudowa supremacji osiągniętej przez edyn-burskich Mistrzów wydaje się bardzo prawdopodobna. Dla współczesnego historyka masonerii zastanawiająca jest zwłaszcza korelacja w czasie tego wydarzenia z pojawieniem się pierwszych katechizmowych wzmianek o istnieniu osobnych słów, gestów i znaków rozpoznawczych dla Mistrzów i Towarzyszy cechowych:

Byłaby to niezwykła koincydencja, gdyby podział na tle sprawowania władzy na towarzyszy cechowych i „prawdziwych mistrzów nastąpił mniej więcej w tym samym czasie, co pojawienie się rytualnego rozdzielenia towarzyszy i mistrzów, a pomiędzy tymi dwoma krokami naprzód w rozwoju nie zaistniała żadna łączność⁵⁴.

Rytuał Mistrza osiągnął swą dojrzałą postać w latach dwudziestych XVIII w., gdy weszła doń legenda Hirama, budowniczego na dworze króla Salomona⁵⁵. Wówczas tradycyjna inicjacja murato-

² Por. S t e v e n s o n, Origins of Freemasonry, s. 151.

⁵³    Opracował to źródło Harry Carr - zob. przypis 6 w rozdziale 2.

⁵⁴ S t e v e n $ o n, dz. cyt., s. 152.

⁵⁵ C e g i e 1 s k i, Ordo ex Cliao, s. 208. Pierwszą pełną wersję legendy o Hiramie podaje drukowany katechizm eks-masona, Samuela Pricharda, Masson-ry dissecled: being a Universal and Genuine Description of Ali its Branches from the Original to This Presem Time [...]. With a new and exact List of Regu-lar Lodges according to their Seniority and Constitution by..., late Member of a Constituted Lodge, 1730. Do 1800 r, miał on 30 wydań.