504

Rzepik pospolity 495

szeniu* ciemnieją i zalicza się je do gatunku II. Owoce na krzaku nie dojrzewają równomiernie, dlatego dla uzyskania I gatunku surowca, który przede wszystkim jest poszukiwany, należy zbierać kilkakrotnie w miarę dojrzewania owoców.

Owoce drążone produkuje się w następujący sposób: po starannym przesortowaniu drąży się je przygotowaną uprzednio z mocnego drewienka łopatkową łyżeczką o ostrym brzegu. Nacina się jedną stronę owocu ostrym brzegiem, wzdłuż i wyrzuca się łyżeczką z zewnątrz nasiona i "włoski. Następnie kciukiem lewej ręki, którą trzymamy owoc, wciska się rozcięty brzeg do wewnątrz i w ten sposób formuje się coś w rodzaju muszelki. Suszy się w temperaturze podwyższonej, najpierw przy 35°, potem 50°. Po starannym ususzeniu oddziela się owoce przejrzałe— ściemniałe (gatunek II) oraz jasne — niedojrzałe (gatunek techniczny). Przechowuje się w dziale surowców obojętnych, w suchych, przewiewnych pomieszczeniach, w opakowaniu półszczelnym. Należy strzec przed myszami i innymi szkodnikami. Wydrążone i ususzone nasiona można sprzedać do szkółek ogrodniczych. ...

60. Rzepik pospolity — Agrimonia eupatoria L.

(Inne nazwy: śmiertelnik, jabłecznik, świeckie ziele)

Rodzina: Różowate — Rosaceae

Rzepik jest rośliną wieloletnią, rośnie zazwyczaj pojedynczo na przy-drożach, miedzach, w zaroślach lub widnych lasach, przewyższając wzrostem inne rośliny. Dochodzi do 1 m wysokości. Z rozety liści wyrastają w górę proste, sztywne, słabo rozgałęzione i ulistnione łodygi tworząc na wierzchołkach kwiatostany w kształcie luźnych kłosów stopniowo zakwitających od dołu. Kwitnie od końca czerwca do sierpnia. Kwiaty drobne, ciemnożółte o nikłym, lecz charakterystycznym zapachu.

Nie należy mylić rzepiku pospolitego z roślinami uprawnymi o podobnej nazwie — rzepikiem lub rzepakiem. Niektórzy zbieracze mylą rzepik z dziewanną, która jest wyższa, ma znacznie większe kwiaty oraz duże liście omszone, całobrzegie.

Próby uprawy rzepiku pospolitego dały dobre wyniki, przy czym uzyskuje się znacznie bujniejsze i lepiej ulistnione rośliny.

Największą masę surowca dają liście odziomkowe i liście dolnej części łodygi. Liście są przerywano-pierzaste, ciemnoszaro owłosione.

Surowiec. Ziele rzepiku pospolitego -—• Hba Agrimoniae (syn. Hba Eupatoriae). Są to ususzone górne części pędów zebrane na początku kwitnienia. Łodygi są wyraźnie owłosione, liście od spodu szarokutnero-wate, kwiaty pomarańezowożółte. Surowiec powinien mieć naturalne za-