54777 Scan10104 (2)

Rozdział 9. Drogi podawania leków

TECHNIKA

•    Do wybranej żyły należy wprowadzić cienkościenną igłę o małej średnicy, co potwierdza się aspirując krew do podłączonej strzykawki.

•    Strzykawkę usuwa się i przez igłę wsuwa się prowadnicę.

•    Zwracając uwagę aby nie uszkodzić prowadnicy, trzeba naciąć skórę skalpelem.

•    Po prowadnicy wprowadza się do żyły rozszerzadło.

•    Rozszerzadło należy wyjąć i wprowadzić po prowadnicy cewnik do żyły.

•    Ostrożnie, tak aby nie przemieścić cewnika usuwa się prowadnicę, pozostawiając cewnik w żyle.

Cewnik długości ok. 15 cm, o pojedynczym świetle lub wielokanałowy, o rozmiarze 14-16 G, umożliwia monitorowanie ośrodkowego ciśnienia żylnego i podaż leków. Krótkie cewniki o średnicy 7,5-8,5 FG (np. port naczyniowy dla cewnika do tętnicy płucnej) są idealnym rozwiązaniem, gdy przewiduje się potrzebę szybkiego podawania płynów.

Istnieje kilka sposobów uzyskania dostępu do żyły szyjnej wewnętrznej i żyły podobojczykowej. Poniższy opis ma charakter krótkiego podsumowania. Czytelnicy zainteresowani bardziej szczegółowymi informacjami powinni zapoznać się z piśmiennictwem.

Niezależnie od tego, które naczynie będzie punktowane:

•    zastosuj aseptyczną technikę; jeśli nitTjest to możliwe, załóż przynajmniej sterylne rękawiczki;

•    ostrożnie postępuj ze wszystkimi wykorzystywanymi w trakcie zakładania dostępu ostrymi przedmiotami;

•    aby uzyskać dobre wypełnienie żył ułóż pacjenta głową w dół ok. 10-15°.

Żyła szyjna wewnętrzna

•    Odwróć nieco głowę pacjenta w stronę przeciwną do punktowanego naczynia.

•    Zidentyfikuj miejsce nakłucia w szczycie trójkąta utworzonego przez dwie głowy mięśnia mostkowo--obojczykowo-sutkowego.

•    Jeśli to możliwe, staraj się wyczuć tętno na tętni-1 cy szyjnej przyśrodkowo w stosunku do miejsca nakłucia.

•    Żyła położona jest dość powierzchownie (1-2 cm I głębokości) i nakłuwa się ją kierując igłę nieco bocznie i doogonowo (w kierunku brodawki sutko-] wej u mężczyzn) (ryc. 9.4).

Alternatywnie, żyłę można spunktować z „dostępu dolnego”. Zastosowanie tej techniki nie wymaga id^ tyfikacji mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego ani tętnicy szyjnej, co może być trudne w trakcie re-l suscytacji.

•    Wyprostuj szyję i odwróć nieco głowę pacjenta w stronę przeciwną do punktowanej żyły. Włożenie pod ramię po stronie nakłucia worka z płynei do przetoczeń albo zrolowanego ręcznika pomaga dobrze wyprostować szyję.

•    Zlokalizuj zgrubienie na górnej powierzchni przyśrodkowego końca obojczyka.

•    Wkłuj igłę tuż powyżej zgrubienia i skieruj ją poc kątem 30-40° do płaszczyzny wieńcowej.

•    Wprowadź igłę ku tyłowi i doogonowo; żyła leży na głębokości 1,5-4 cm.

Żyła podobojczykowa

•    Włóż worek z płynem do przetoczeń lub zwinięty ręcznik pod ramię pacjenta po stronie punktowan żyły i odwróć nieco jego głowę w przeciwnym kierunku.

•    Zidentyfikuj połączenie jednej trzeciej środkowej

i przyśrodkowej obojczyka i wyniosłość obojczyka.

•    Wprowadź igłę 1 cm poniżej punktu wyznaczon go w 1/3 przyśrodkowej obojczyka kierując ją n^: znacznie dogłowowo pod obojczyk w stronę wyniosłości obojczyka.

•    Żyłę lokalizuje się zwykle po wprowadzeniu igły na głębokość 4-6 cm.

POWIKŁANIA CEWNIKOWANIA ŻYŁ CENTRALNYCH Wczesne powikłania

•    Nakłucie tętnicy.

•    Krwiak.

102 ALS

Polska Rada Resuscytacji

_v*‘*