56673 Top 43 BMP

LXXXIV HYMN «DIES IRAE...»

surową, właściwą oryginałowi atmosferę grozy Sądu Ostatecznego:

Trąba straszny głos rozpuści Po grobowcach: Wstajcie juści,

O umarli! Wasz sąd przyszedł,

Czas łaski wyszedł!

(ww. 9—12)

Baczniejszą uwagę warto też zwrócić na Tren... Maryjej Magdal[eny]... napisany w roku 1622 (a więc jeden z ostatnich utworów poety?). Wiersz ten jest nie tylko aktem modlitewnym, ale jednocześnie stanowi ciekawy dokument świadczący o poszukiwaniu nowych środków dla wyrażenia religijnej postawy. Tematycznie utwór ów nie wychodzi poza fragment Ewangelii według Jana (XX, 1—17). Bardziej znamienny jest styl utworu. Odnajdujemy w nim nie tylko rzewność, właściwą stylowi odpowiedniego fragmentu tej Ewangelii, w lirycznym wierszu zaakcentowaną zresztą jeszcze silniej. Najbardziej charakterystyczną rzeczą jest tu zwrot w kierunku stylistyki baroku. Świadczą o tym zaś choćby konstrukcje akcentujące swoistą dynamikę kontrastu: „żyjąc umieram”, „umiera radością”. W ostatnich latach życia poeta zwrócił kierunek swych poszukiwań twórczych prawdopodobnie ku barokowi kantyczkowemu.

Wyrażony w hymnie Dies irae, dies Ula... ton prośby skruszonego grzesznika, stającego w obliczu sądu wiecznego, odnajdujemy również w ostatnim znanym nam utworze poetyckim Simona Simonidesa. Utworem tym jest łaciński wiersz napisany w roku 1625 w czasie panującej zarazy ^u. Żegna się w nim autor ze światem i w gorącej modlitwie poleca się Bogu.

-_#---

i* Lessu s peste grassante Zamosciae anno 1625 Maii 23. Pod wierszem data: Cernencini, anno 1625 Augusti 4. (A. B i e-lowski, op. cit., s. 61).

Ostatnie dziesięciolecie życia poety przynosi nowe do~ wady trwałości jego sławy. Świadectwem poczyta ości utworów Simonidesa w kraju, a przede wszystkim za granicą, może być łaciński zbiór jego utworów pt. Poemata aurea. Zbiór ów wydrukowano w roku 1619 w Lejdzie staraniem Joachima Morsiusa. Do podjęcia tej edycji skłonił wydawcę przyjaciel poety, Tomasz Seghet¹⁵.

Wychodzą również wznowienia Sielanek. Oprócz pierwszego ich wydania, odbitego w Drukarni Akademii Zamoyskiej w roku 1614, odnotować możemy drugą edycję z tą samą datą i tym samym adresem wydawniczym, lecz w istocie będącą produktem innej oficyny drukarskiej¹⁶. W roku 1626 wychodzi nowe wydanie Sielanek, wydrukowane; podobnie jak i pierwsze, w Drukarni Akademii Zamoyskiej. Obecnie jednak nie posiadamy ani jednego-egzemplarza tej edycji. Ostatnim z historyków literatury, który oglądał egzemplarz tego wydania, był Michał Wiszniewski. Od niego to dowiadujemy się, że druk ów na karcie tytułowej posiadał sygnet Drukarni Zamoyskiej — husarza pędzącego na koniu¹⁷. Zachował się natomiast poddruk¹⁸ tego wydania, noszący na karcie tytułowej adres wydawniczy Drukarni Akademii Zamoyskiej, ale odbity — jak zdołałem ustalić na podstawie zestawień typograficznych — najprawdopodobniej w oficynie dru-

15 w. W e i n t r a u b, Anglik — przyjaciel Szymonowicza,

s.    79.

13 K. B u d z y k, W poszukiwaniu kanonu tekstu „Sielanek” Szymonowica [w:] Studia z zakresu nauk pomocniczych i historii literatury polskiej. Wrocław 1956, t. I, s. 211'— 213 (przedruk z książki: Z dziejów Renesansu w Polsce. Wrocław 1953, s. 153—169).    Ęk

i7 M. W i s z n i e w s k ii, Historia literatury^wpolskiej,

t.    VII. Kraków 1845, s. 191.

is K. Budzyk, op. cii., s. 214—215.

/