kem78

Myrkwid 154

Myrkwid 154

sąsiadowała z siedzibą bogów, —> Asgardem; granicę między nimi stanowiła puszcza —> Myrkwid¹. Muspellsheimu (znanego też jako Muspell) strzegł demoniczny Surt, a na teren krainy nie mógł wstąpić nikt z tych, którzy nie zostali w niej zrodzeni.

Wydaje się prawdopodobne, że Muspdl było pierwotnie imieniem ognistego olbrzyma (demona ognia?), za czym zdają się przemawiać określenia Muspells synir („synowie Muspella”) z Kłótni Lokiego i Muspells lydir („lud Muspella”) z Wieszczby wólwy; w czas —> Ragnaróku pierwsi przedrą się przez Myrkwid, drudzy przypłyną na —» Nagi farze. Znaczenie słowa pozostaje niejasne, niemniej na pewno związane było z germańskimi wyobrażeniami eschatologicznymi. W pochodzącym z pierwszej połowy IX w. starosaskim poemacie pi. Heliami (Zbawiciel) użyte zostały wyrazy mudspelles i mutspelli, zawsze w związku z końcem świata; por. też stwniem. muspilli - „koniec świata; sąd ostateczny”.

Myrkwid (MyrJwidr - „Mroczny Las”, „Ciemny Bór”), O puszcza oddzielająca —> Muspellsheim od —»Asgardu. W czas —> Ragnaróku przez Myrkwid przedrą się „synowie Muspella” (Muspells synir) i uderzą na bogów.

0 Nazwa Myrkwid, w istocie trafna dla każdego większego skupiska drzew, w kilku tekstach pojawia się w różnych, całkowicie realnych (choć niekoniecznie łatwych do zi-dentyfikowania) miejscach, np. w Szwecji (Uppland) i w Niemczech (Szlezwig-Holsz-tyn). Saga o HenoÓr (znana też pod tytułem Saga o Heidreku) wspomina Myrkwid jako bór oddzielający tereny Hreidgotów i tereny Hunów (zob. 11 er wór); ta sama puszcza w Sadze o Thidrekunosi nazwę Borgaskog („Las (bodowy”) i znajduje się na granicy Hunalandu („Ziemi Hunów”) i Pulinalandu (tj. Polski), a w staroangielskim poemacie Widsidh wspomniana jest jako Wistla wudn „puszcza (nad)wiślańska” lub „puszcza [gockichj Wi-ślan”. Na koniec Thietmar w swojej Kronice (księgi VI i VIII) wzmiankował las Mir(i)kwi-du (Miriffuidui, Mircuńdu) w Sudetach.

MYSING (Mysingr- „Mysi”), „król morski” (,sjókonungr), tj. wiking, którego flotyllę olbrzymki —> Fenja i Menja z.mełły na żarnach —> Grotti w proteście przeciwko katorżniczej pracy, którą dręczył je —> Frodi. Mysing zabił Frodiego i zgarnął wielkie łupy, wśród nich także obie młynarki i ich młyn. Na swoim statku nakazał niewolnicom mielenie soli, a pod jej ciężarem statek zatonął i od tego czasu morze jest słone.

NABBI (Nabbi)_y jeden z —^karłów;ko-wal-złotnik, który wraz z —» Dainenr wykonał dla —> Freyji złotego dzika -> Hil-diswi niego.

NAGLFAR (Nagifar), swoisty, negatywny dublet niebiańskiego —» Skidbladnira, największy okręt, jaki kiedykolwiek /.budowano. W czas -> Ragnaróku na Nagi farze złe moce i zmarli popłyną do walki z bogami i —» einherjami. Załogą dowodzić będzie olbrzym —> Hrym, a za sterem stanie —> Loki.

Druga część nazwy, jar, jest jasna i znaczy „okręt, statek, łódź”, pierwsza zaś początkowo brzmiała chyba nar albo nas „trup, zmarły śmiercią naturalną” (w odróżnieniu od wir „zabity w boju”), jeśli tak, to całość, „Trupi Okręt”, niewątpliwie pozostaje w ścisłym związku z pradawną lokalizacją świata pozagrobowego „za wodą” (zob. łodziowe pochówki). Zmiana ndr(nds) w wag/(„paznokieć”) nastąpiła bodaj pod wpływem zaobserwowanego faktu odrastania zmarłym paznokci i nowa wersja nazwy (Nagifar - „Okręt [Zbudowany] z Paznokci [Zmarłych]”) nawiązała do zwyczaju ich obcinania nieboszczykom przed pochówkiem. Ostatecznie zabieg ten zaczęto objaśniać jako próbę opóźnienia budowy w zaświatach niebezpiecznego okrętu. Z tego względu Naglfar stanowi również negatywny odpowiednik butów —> Widara.

Zdaje się, że motyw wykorzystania pa* znokci zmarłych do skonstruowania przed* miotu wchodzącego w krąg wyobrażeń eschatologicznych został (za pośrednictwem wareskim?) zapożyczony przez Ruś: według mocno schrystianizowanej tradycji staro*

ruskiej z paznokci nieboszczyków święty Michał (archanioł Michał) zbuduje trąbę, którą wezwie zmarłych na Sąd Ostateczny.

NAGLFARI (Naglfari), nieznany bliżej olbrzym, pierwszy małżonek —» Nott, ojciec Auda.

NAL (Nd 0, olbrzymka, matka Loki ego (i jego braci?), prawdopodobnie tożsama / -» Laufeyą. O Nal właściwie nic nie wiadomo, nie ma nawet zgody co do znaczenia samego imienia, które przekłada się albo jako „Zmarła”, albo jako „Igła".

NANNA (Nanna; prawdopodobnie z pgerm. *Nanpó - „Odważna"), córka —> Ne pa, małżonka —» Baldra i matka —» Forsetiego. Zmarła z rozpaczy po śmierci męża i wraz z nim spłonęła na stosie pogrzebowym (zob. Hringhorni). U boku Baldra przebywała w Podziemiu (—» Niflheimie). Tu gościła —» Hermoda, a odjeżdżającemu posłańcowi wręczyła swoją chustę i pierścień, dary dla -* Frigg i Fu lii.

NARFI (Narfi), O znany też jako Nari (Nart) syn -» Lokiego i -> Sigyn (?), brat —> Wa-lego-. Został rozszarpany przez wilka, w którego bogowie zmienili Walego. Wy prutym i z martwego ciała Narfiego jelitami, które zmieniły się w żelazne pęta, —> Asowie związali uwięzionego w jakiejś jaskini Lokiego. © Zob. Nor.

NARI: zob. Narfi.

NASHEIM: zob. Nastrandir.

NASTRANDIR, NasTRÓND (Nastrandir, Ndstrąnd - „Trupie Wybrzeże”), leżący „z dala od słońca” (tj. na północy) obszar znany też (Saga o Sturlungach) jako Nas-heim (Nasheim - „Trupie Domostwo”), po —» Ragnaróku odpowiednik —> Niflheimu. W odrodzonym po totalnym kataklizmie święcie na Nastrandirze stanie straszliwe zamczysko (salr- „domostwo z jedną tylko komnatą”), przeciwieństwo —» Gimle, miejsce pośmiertnych kar zbrodniarzy, mianowicie krzywoprzysięzców i morderców. Jego brama zostanie zwrócona na północ, ściany zaś utworzy plecionka z węży, które do wnętrza bryzgać będą jadem tworzącym zatrute rzeki. W tej ponurej budowli ciała zbrodniarzy staną się żerem —» Nidhógga.

Wyobrażenie o mękach przestępców w zamczysku na Nastrandirze, przeciwstawione szczęśliwemu bytowaniu sprawiedliwych w Gimle (zob. też Brimir , Sindrr), powstało niewątpliwie pod wpływem chrześcijańskich przekonań o piekielnych karach i rajskich nagrodach.

NEP, NEF (Nepr, Ne fr), nieznany bliżej ojciec: —» Nanny, może syn —» Odina. Związek imienia z hydronimem Nep (Nepr-„Dniepr”) jest przypad kowy.

NlDAWELLIR (NidamUir- „Pola Ciemności”, „Pola Mroku” albo „Góry Ubywającego Księżyca”), leżący na północy obszar stanowiący, zdaje się, własność —> karłów, pierwotnie najpewniej przeciwieństwo —> Idawóllu. Tu stał złoty pałac —> Sindri^. Być może Ni-dawellir to po prostu inna nazwa —> Swartalf-heimu tym bardziej, że północ i podziemie identyfikowano ze sobą (zob. kosmologia).

NlDHÓGG (Ntóhąggr - „Kąsający Lęk”?), wiecznie skłócony z niebiańskim orłem uskrzydlony wąż, który żył w —> Hwergel-mirze i niszczył znajdujący się w -» Niflheimie korzeń —> Yggclrasilu. Towarzyszył mu —> Grafwitnir i jego niezliczone wężowe potomstwo. Koniec potwora nie jest pewny. Staroeddaiczna Wieszczba wohuy mówi o jego śmierci podczas —> Ragnaróku, ale także sugeruje (co potwierdza Omamienie Gyljiego), że potwór przeżyje wszechświatowy kataklizm i w wężowym zamczysku na —> Nastrandirze (Naslróndzie) wysysać będzie ciała zbrodniarzy. Najpewniej Nidhógg stanowił dublet —» Midgardsorma.

NlDUD (Nidudr, jeśli imię pochcxłzi z NtÓhąir.; to znaczy - „Straszny/Okrutny Wojownik”), władca szwedzkich (?) Njarów (Njarar),