Bilinkiewicz9

Zaburzenia łąkowe •— rozpoznanie i obraz kliniczny 297

nych.

Stwierdzenie istnienia organicznych zmian w ośrodkowym układzie nerwowym także nie wyklin, za wystąpienia zaburzeń histerycznych w postaci izw. nadhaka) c/yiirioM uiwc, Odnosi sję to szczególnie do zaburzeń po/apiramidowych. *)• kręczu karku, padaczki Mniejsze trudności rozpoznawcze występują wtedy. #4) objawy hiuerycrne stwierdza się w pewnych grupach ludzi w postaci ..epidemii najczęściej w szkołach, internatach. klasztorach. więzieniach Iskrą wy«wili»vą jesi zwykle stan zagrożenia, objawy występują początkowo u jednej oaoby, kmo skupia na suhae uwagę otoczenia !>••- szybko identyczne objawy rawehow .u=>i pojawiają się u większej liczby owół* Zwykle ustąpienie ..epidemii gna UUr

stosunkowo nagłe    ..    .

Wprowadzenie terminu zespołu Bnqueta i jego kryteriów ro/po/.uw*nj* (dhiguirwałc istnienie przed 30. rz. co najmniej 13 objawów / mc spowodowanych chorobą somatyczną, lekami lub

nia zaburzeń psychogennych o charakterze histerycznym me wydąjr uę I* knaującc

którym łatwiej występuje zjawisko ..przc/uwarna**, mawuunm a UkN manka** lycma przymusy kontrolom .uiia. pnraądkowanm ■ okopacnm »tę przed mopowodzcaicm lub poczuciem winy. Cechy te ą nraynu lamcmi a pacjentów o osobowości nuakoijcną, a karydl itwMfdm śę także btlabuH'. pudantycznusc. sumManukć. auubmifi, u po*. opmsywucść. dfMur n dominacji. ntuokazywanau ubocji. w y suki pumum amuaep. sztywne wartości ■mhr i normy społeczne

bbpśfctymik Mroicy natręctw w populacji ogśbą wyuow UJ-1* w ptak* tym pmuśtmaryczarj — I wmód mtmc — j-M. Występajr rowmecapno

•»'*». nnw także wystąpić w postaci Ntimodzielncgo /opołu). Obserwuje wę rabui/ema hm<no\y ntptornatyc/ite (opadnięcie powiek, szczękościsk). Lrmplukar *«»a    nilowe ustawienie tułowia), spastyczny skurcz przełyku (Juli

w gardle' >. atonia lub mówienie szeptem, jąkanie się

Wxińd h i perlu n kej i ruchowych najczęściej występuje grubofaiislc órie-me płowy. języka, kończyn, mchy mimowolne, w tym tiki. napady drgawkowe, w ym agającc dokładnego różnicow ania z napadami padaczkowy mi.

Wśród zaburzeń o charakterze hi po fun kej i układu czuciowego należy wspomnieć o znieczuleniach głowy, skóry i błon śluzowych, zaburzeniach wzmka -ślepota lub koncentryczne zwężenie pola widzenia, zaburzeniach słuchu tąc/rar z głuchotą. Do h i pe r fu n kej i można zaliczyć parestezje i hipersiezje. natnoM uznanie bólu za objaw histeryczny wymaga dużej ostrożności (w ICD-IO — ..uporczywe bóle psychogenne”).

Objawy dyworjnryjnr występują w przebiegu napadów drgawkowych, w postaci omdleń, hipersomnii (nadmierna senność). Również osłupienia lub pobudzenia psychoruchowego, zespołu depersonałizacyjnego. zamroczeniu jasnego, tram* Zaiiczu się także do nich fugi (ucieczki / niepamięcią), stany niepamięci osobowość mnogą i naprzemienną. We wszystkich tych stanach stwierdza się zaburzenia świadomości, reaktywne zachowania ze zmniejszoną samokontrolą l)«* grupy zaburzeń pod postacią somatyczną zalicza się leż niekiedy czkawkę, aerofagię (łykanie powietrza), wymioty, wzdęcia, colon irritabUe. dysuria. rzadko występującą ciążę rzekomą.

* Diagnostyka różnicowa jest często rzeczą trudną, wymaga doświadczenia i współpracy lekarzy różnych specjalności. Jednak nie jest wskazane ustalenie diagnozy na zasadzie per cxctusionem. Powinno się uwzględniać okoliczności wystąpienia zaburzeń, całokszlall obrazu klinicznego i jego dynamiki, cłiarakia u ki z u psychicznego i przeżywanego konfliktu, sytuację, w której się znalazł chor> oraz cechy jego osobowości.

Wyrw.mc z kontekstu pojedyncze objawy i cechy zaburzeń, jak: teatralność /achów unia się. ..hellc indifferencc” — obojętność wytworna. Uw. życzeniowa motywacja lub symboliczny charakter objawów, a także wtórne korzyści (spółce/ ne i interpersonalne), nie mogą decydować o określeniu zaburzeń jako histerycz

Przebieg i rokowanie przedstawiają się hard/o rozmaicie. U pacjentów / cechami osobowości histerycznej nierzadko występuje szybkie ustąpienie objawów, niekiedy również nawrotów i wystąpienie innych zespołów psyche-patologicznych. U pacjentów, u których decydującą rolę w wystąpieniu objawów odegrały czynniki sytuacyjne, możliwe jest utrwalenie zaburzeń, np. przy braku dostatecznej motywacji do wyzdrowienia lub niewłaściwym postępowaniu lekarzy.

W oclu przeciwdziałania takiej możliwości, która może spowodować inwalidztwo. należy dążyć do jak najszybszego usunięcia poszczególnych objawów. Lekarze niekiedy lekceważą zaburzenia histeryczne i określają je jako ucieczkowe, życzeniowe lub wręcz agrawacyjoe. Taka pustawa personelu medycznego może przeważnie zaciążyć na stosunkach z pacjentami, a także przyczynić się do jatrugenii i powstania niejednej tragedii osobistej, dodatkowo komplikując przebieg i zejście zaburzeń

Zaburzeniu obsęsyjno-konipulsyjnc (F42). Posiać ta cluiraktcryzuje się stosunkowo jednolitym i ograniczonym charakterem objawów oraz niekorzystnym rokowaniem. Pacjenci odczuwają objawy w postaci natrętnych myśli, impulsów, wyobrażeń i czynności jako niechciane, niepożądane, narzucone i przymusowe, zawierające na ogół irracjonalne treści. Wywołują one napięcie i niepokój. Jednocześnie próby przeciwstaw ienia się im najczęściej zwiększają lęk Wewnętrzna walka między dążeniem do kontroli natręctw u uleganiem im ognuuc/a stopniowo funkcjonowanie chorego. Opis ten odnosi się do natręctw występujących w przebiegu nerwicy — niekiedy określanej także jako choroba natręctw — i nie dotyczy fenomenów anankostycznych lunante — Im. przeznaczenie). występujących także u łudzi zdrowych lub w przebiegu chorób aeurukąpc/nich i psychicznych.

Natręctwa mogą mieć charakter pojedynczych obsesji lossfc. 4m. impulsy. wyobrażenia, wątpliwości) lub ich ciągów oraz knmpwbji IdruŁiaa proste lab czynności złożone). Obsesje mogą występować ismiutiirhnt lub razem z kompul tjjma. Treści natręctw są w dużej mierze związane z cryaariauu kulturowymi, mogą ulegać zmianom w przebiegu zaburzeń. Wuod aąrręohnrrfi mvu wymienić myśli związane ze stanem zdrowia, możliwością zakazema uę. za-brodzenia, z zagadnieniami seksualnym, religijnymi, mnraloyuu. agtoji wobec uebte lub innych, problemami pracy, porządku crywoKi. awkmdjr abMrakcyj-°>nii. np. matematyczny mi. / koniecznością sprawdzania, upewmaam *tę Funkcje intelektualne chorych na nerwicę natręctw danboynh uę icn dracją do przewagi myślenia abstrakcyjnego, symboheznega t mafBOHgn • nadmiernego uogólniania. może ono być sztywna i jakby jnabmromt napięcia emocjonalne go oraz napędu. IYii nągą tego typu ujduu ma być rim na

* apuym jak u kobiet l* aąUutfjcb krewnych tych chorych zaburmaM