223

III - Możliwości zastosowania i efektywność różnych form terapii służących... 223

Piktogramy (PIC - Pictogram Ideogram Communication)

System ten składa się z rysunków przedstawiających białe sylwetki na czarnym tle. zawiera około 1300 znaków. W większości są to rysunki przedstawiające realne przedmioty, miejsca, postacie. Czasowniki pokazywane są jako postacie wykonujące określone czynności. Za pomocą piktogramów można także pokazać proste cechy, sytuacje społeczne (świąt, zdarzeń), stosunki przestrzenne, pojęcia liczbowe. System ten jest dostosowany dla dzieci będących na poziomie myślenia konkretno-obrazowego oraz dla osób posługujących się ograniczoną liczbą pojęć abstrakcyjnych. Duży kontrast i czytelność symboli czyni ten system przydatnym dla osób z zaburzeniami percepcji wzrokowej (Martinsen, Tetzchner, 2002).

System PCS (Picture Communication Symbols)

System PCS składa się z czarnych konturów prostych rysunków na białym tle. Można je dowolnie wypełniać kolorami w razie potrzeby. System zawiera około 3500 symboli przedstawiających: przedmioty konkretne, czynności, cechy, uczucia, stany emocjonalne, stosunki przestrzenne, liczby. Część symboli przygotowano w kilku wariantach, aby użytkownik mógł wybrać odpowiedni dla siebie. Wiele symboli jest przedstawionych w wersjach mniej i bardziej abstrakcyjnej, co pozwala na korzystanie z nich osobom na różnym poziomie rozumienia (Grycman, Kaniecka, Szczawiński, 2002; Martinsen, Tetzchner, 2002).

System Blissa

Symbole Blissa to proste znaki graficzne przedstawiające sedno znaczeniowe słów, zarówno pojęć konkretnych jak abstrakcyjnych. System zawiera w wersji podstawowej około 3000 symboli obejmujących wszystkie części mowy, zależności czasowe i przestrzenne. Wszystkie symbole są skomponowane w oparciu o zamkniętą liczbę prostych form graficznych: kół, linii, łuków, krzywych, kropek. Formy podstawowe można nakładać na siebie i łączyć liniowo, otrzymując nowe znaczenia zgodne z logicznymi zależnościami. System pozwala na wskazywanie pojedynczych symboli lub budowanie wypowiedzi zgodnie ze składnią ojczystego języka. Jest najbardziej zaawansowanym, najbogatszym w reguły, pozawerbalnym sposobem porozumiewania się. Jego skomplikowany charakter sprawia, że system ten nie powinien być wybierany dla małych dzieci i osób niepełnosprawnych intelektualnie (Martinsen, Tetzchner, 2002).

System Aladyn

Jest to słownik obrazkowy, będący częścią komunikacyjnego programu komputerowego, który został opracowany w 1993 roku przez niemieckich informatyków i pedagogów specjalnych, m.in.: Michaela Heldemannsa, Thomasa Quebbemanna, Marlles Glockner i innych. Słownik posiada ponad 1000 osobnych obrazków (symboli), któ-