323 (11)

17 Specyfika nawigacji oceanicznej 323

17.2.2. Statek jako obiekt sterowania

Statek jako złożony obiekt sterowania może być scharakteryzowany przez kilka wielkości sterujących i wyjściowych. Układ ten zakłócany jest przez czynniki zewnętrzne, jak falowanie, wiatr, prądy itp. Wielowymiarowy obiekt sterowania sprowadzany jest. w zależności od potrzeby, do uproszczonych modeli matematycznych. Taki uproszczony model przedstawia rysunek 17.5.

Z(t)

KR

P_e(t)N

STATEK

> V₄. KD. v(t>. A(t)

Rys. 17.5. Uproszczony model sterowania statkiem w żegludze oceanicznej

W nawigacji oceanicznej zakłada się, że obiekt sterowany pracuje w zasadzie przy ustalonej lub złożonej mocy P silnika głównego, w celu uzyskania najbardziej efektywnej prędkości ruchu w danych warunkach.

Zwykle ruch jednostki odbywa się przy istniejących zakłóceniach zewnętrznych Z(i). przy danych kryteriach lub założeniach realizacji celu.

Głównym czynnikiem zmniejszającym prędkość statku jest stan morza. Spadek prędkości zależy od wysokości fali oraz kąta natarcia w stosunku do kierunku ruchu statku.

17.2.3. Zadania nawigacyjnego planowania podróży oceanicznej

W celu właściwego opracowania wstępnych założeń planu nawigacyjnego

w rejonach oceanicznych, poniżej zamieszczono kluczowe punkty budowy planu.

Są one następujące:

1.    Wybór trajektorii na oceanie musi być wynikiem właściwego wyboru między bezpieczeństwem życia ludzkiego i statku, a kryterium optymalizacji podróży między wybranymi punktami.

2.    Geografia rejonu pływania ma wpływ na tory niżów i zależy od pory roku. W związku z tym należy szczegółowo rozpatrywać parametry ruchu cyklonów tropikalnych i ich zasięg w stosunku do zaplanowanej trajektorii.

3.    W planowaniu trajektorii należy unikać wyznaczania kursów tam, gdzie działają prądy przeciwne do kierunku ruchu i jeżeli to możliwe, zaplanować trasę rejsu w rejonie prądów sprzyjających.

4.    Ze względów bezpieczeństwa, i także ekonomicznych, należy unikać obszarów morskich o intensywnym polu falowania, rejonów, które mogą być pokryte lodem, gdzie może dojść do oblodzenia statku oraz charakteryzujących się słabą widzialnością.

5.    Przy planowaniu należy uwzględniać pomyślne kierunki wiatrów stałych i sezonowych.