41 (9)

rozdział ii

Metody bezpośredniego wykazywania wirusa lub jego antygenów i kwasów nukleinowych

Należą tu przede wszystkim rozwinięte w ostatnim dziesięcioleciu metody szybkiej diagnostyki zakażeń wirusowych, pozwalające uzyskać rozpoznanie w ciągu kilku godzin, a więc w dniu otrzymania materiału do badań. Najważniejsza praktyczną stroną takiej diagnostyki jest to, że niektóre metody oparte na reakcjach antygen-przeciwcialo umożliwiają wykrycie niezwykle małych ilości antygenów wirusowych (około 1—10 pg w l ml materiału w nosogardzieli i 100—1000 pg w gramie kału), niepotrzebne jest wiec namnażanie wirusa, nie wymagają one nawet obecności w badanej próbie wirusa żywego. Duży postęp stanowi użycie stałych nośników dla adsorpcji diagnostycznych surowic odpornościowych.

Wc wszystkich metodach użycia znakowanych przeciwciał istotą ich jest reakcja antygen-przeciwcialo, z tym. że to ostatnie, dzięki związaniu go z odpo\\dcd4umU\ą&aź«ik-wni_; staje się łatwe do wykazania. Są to więc metody wykrywania i identyfikacji czynnika zakaźnego w badanym materiale za pomocą znanych, odpowiednio przygotowanych swoistych surowic odpornościowych.

Odczyn inmiunofluorescencji (IF)

Metoda ta, zwana też odczynem Coonsa (od nazwiska autora, który ją opracował), znajduje obecnie bardzo szerokie zastosowanie również w wirusologii, zarówno w pracach naukowo-badawczych, jak i do celów

Przeleciało fluoryzujące

Ryc. 4. Odczyn immunofluorcsccncji; wykrywanie antygenu metodą bezpośrednią

diagnostycznych. Istotą jej jest użycie przeciwciał połączonych z substancjami fluoryzującymi; taki koniugat zachowuje zdolność swoistego reagowania z antygenem i po naniesieniu go na rozmaz lub histologiczny skrawek tkanki zakażonej następuje reakcja serologiczna w miejscu skupień antygenu. Przez spłukanie usuwa sic nic związane przeciwciała

Przeciwciało nioftuoryżujące

Kompleks

niefluoryzujący

Kompleks

fluoryzujący

Przeciwciało 2-go rządu fluoryzujące

Ryc. 5. Odczyn immunofluorcsccncji; wykrywanie antygenu metodą pośrednią

4!