55

Wskazówki metodyczne i organizacyjne dotyczące lekcji gimnastyki

W lekcji gimnastyki każda część ma określony cel, któremu odpowiadają szczegółowe zadania. Ćwiczenia stosowane w każdej części lekcji powinny dodatnio wpływać na organizm ćwiczącego. Należy ściśle przestrzegać ustalonych zasad sanitamo-higienicznych: czystości ciała, stroju, pomieszczeń i przyrządów, dbać o dobrą wentylację sali, dostateczne oświetlenie. Szczególną uwagę należy zwracać na bezpieczeństwo ćwiczeń, które osiąga się przez odpowiedni dobór materiału ćwiczebnego, stopniowanie trudności, sprawną organizację lekcji, stosowanie należytej ochrony przez prowadzącego zajęcia oraz współćwiczących, m.in. za pomocą środków technicznych, takich jak: materace, gąbki, filce, prowadzący zajęcia winien znać stan i jakość urządzeń.

Istotne znaczenie posiada dobór stosowanych ćwiczeń i umiejętne dozowanie wysiłku w zależności od wieku i stopnia zaawansowania ćwiczących. W czasie lekcji z dziećmi, jak i z osobami starszymi (np. w TKKF) należy zapewnić taką kolejność i intensywność ćwiczeń, przy których natężenie wzrastałoby stopniowo, momenty stosunkowo dużych obciążeń nie trwałyby zbyt długo i byłyby przeplatane fazami pracy o mniejszym natężeniu: ćwiczeniami rozluźniającymi i odprężającymi psychicznie. W czasie lekcji, w której biorą udział osoby dobrze rozwinięte fizycznie i wytrenowane, stosuje się bardziej intensywny wysiłek i krótsze okresy odpoczynkowe między ćwiczeniami.

Aby nie wywołać zbytniego zmęczenia miejscowego, należy przeplatać ćwiczenia, angażując na zmianę wszystkie grupy mięśniowe i często stosować specjalne ćwiczenia rozluźniające. Celem uzyskania wszechstronnego wpływu ćwiczeń na organizm należy właściwie rozdzielać natężenie ćwiczeń na poszczególne grupy mięśniowe, organy krążenia i oddychania.

Podstawowymi sposobami regulacji wysiłku na lekcji gimnastyki są:

-    zmiany ilości powtórzeń względnie czasu ich trwania,

-    zmiany tempa ruchów względnie zmiany długości przerw między wykonywaniem poszczególnych ćwiczeń,

-    intensywność pracy mięśniowej w czasie ruchu,

-    zmiana kolejności ćwiczeń stosowanych na lekcji.

W ścisłym związku ze sposobami regulacji wysiłku pozostaje zwartość i tzw. krzywa natężenia lekcji. Pojęcie zwartości lekcji określa stosunek czasu wypełnionego aktywną pracą do czasu trwania całej lekcji. Ważne jest, aby różne formy aktywności na lekcji (słuchanie objaśnień, obserwacja) tworzyły harmonijną całość, w której wszystkie formy pracy konsekwentnie są połączone i przeplatane ze sobą, a niepotrzebne przerwy wyeliminowane.

Krzywa natężenia (fizjologiczna), oparta na częstości tętna, nie odzwierciedla całej różnorodności natężenia wysiłku fizycznego. Z punktu widzenia zdrowo-