69 (153)

Wkład

wikingów do bij torii

K

Można śmiało powiedzieć, że wikingowie zostali surowo osądzeni przez historię. Czy sprawiedliwie? Społeczeństwo wikińskie kładło silny nacisk na prawo naturalne i prawo do sprawiedliwego procesu. Status „outsiderów” w wielu społecznościach, z którymi się zetknęli, uniemożliwił im opowiedzenie własnej wersji historii. Niewiele współczesnych narodów identyfikuje się z wikingami, dlatego też ich roła w historii tych narodów przedstawiana bywa jako okres przejściowy, po którym niewiele pozostało.

Wikingowie byli społecznością, nie narodem. Ściśle mówiąc, byli grupą średniowiecznych Skandynawów, która zdecydowała się na wyprawy i migracje za granicę. W ostatnich kilku stuleciach nie doceniano wkładu tych emigrantów i podróżników w historię dużych narodów. Wikingowie nie stworzyli królestw, które przetrwałyby do współczesnych czasów, mimo to warto zastanowić się, czy można ich oceniać tylko negatywnie. Nie żyjemy już przecież w świecie, w którym dominują wartości „imperialne”, ale w czasach, w których ceni się przedsiębiorczość, inicjatywę i różnorodność kulturową.

„Normanowie ” i .Wikingowie ”

Wiele narodów postrzega wikingów przede wszystkim jako intruzów, nawet mimo istotnego wkładu, jaki wnieśli do kultury. W historii Anglii wikingowie traktowani są jako „obcy”, jednak nie w większym stopniu niż Normanowie. W roku 1066 Harold Godwinson, król Anglii, pokonał wojska norweskiego króla Haralda Ilardradi pod Stamford Bridge nad rzeką Ilumber. Wkrótce potem sam Harald został pokonany przez Wilhelma Zdobywcę w bitwie pod Hastings. W Kronice anglodaokiej (The Anglo-Saxon Chronicie) wojska Haralda Ilardradi są określane jako Nortnenn („Nordycy”), a armia Wilhelma jak Frencydcari („Francuzi”). Jednak ludzie Wilhelma byli Normanami, których wikinscy przodkowie osiedlili się we I rancji po 911 roku.

Z pisanej historii Normanów wynika, ze choc mówili po trancusku, świadomi byli swego pochodzenia od wikingów, ze wszystkimi tego konsekwencjami. XI-wieczna historia Normanów, napisana przez Dudo z St Ouentin, rozpoczyna się opowieścią o Hasteinnie, legendarnym wikingu, któr3' wyruszył na podbój Rzymu. Wylądował na wybrzeżu Włoch i zajął miasto podstępem. Udawał, że nie żyje, a jego

► Twarz wyrzeźbiona na kamieniu z plaży w Snapton, Dania. Kamień, który wypadł prawdopodobnie ze d talku handlowego, jedt pochodzenia norwedkiego i może przeddtawiac Lokiego. ATale udta to pozodtalodc po przygodzie opijanej w Eddach, kiedy to Loki za karę miał zadzyte tuta.