58 59 (25)

58 • Assarakos

(synem jej byt —»Ajakos), —> Euadne i Eubeję, oraz dwóch synów Ismenosa i Pelagona. Patrz także Antiopa, Syzyf. Assarakos, syn dardańskiego króla -»Trosa i -» Kalliroe. Brat -> llosa i -»Ganimedesa. Z małżonką Hieromnemą miał syna Kapysa, następcę tronu w Dardanii (kraina położona między Mezją i Macedonią). W czasie jego rządów królewski ród podzielił się na dwie linie: A. panował w Dardanii, llos w —»Troi.

Astarte, Asztarte, Isztar, fenicko-syryjska bogini miłości, płodności przyrody i wojny, utożsamiana przez Rzymian z boginią miłości -»Wenus (u Greków z -»Afrodytą bądź z boginią księżyca -> Selene). Jej symbolem był księżyc. A. czczona była jako bóstwo na Bliskim i Środkowym Wschodzie. Jednym z obrzędów uroczystości jej poświęconych była prostytucja sakralna. Jako boginię wojny wyobrażano ją stojącą na Iwie, z tukiem i dwoma kołczanami. Patrz także Tanit.

Asteria, córka -> tytana -» Kojosa i Fojbe. Żona Persesa i matka -* Hekate. Przemieniła się w przepiórkę, by uciec przed zakochanym w niej -> Zeusem, po czym rzuciła się do morza. Stała się wówczas skalistą wyspą o nazwie Ortygia (Wyspa Przepiórek), ale kiedy ->Latona, jej siostra, urodziła tam swoje dzieci: -»Apollona i —> Artemidę, wyspę tę nazwano -> Delos.

Asterios, Asterion, ¹syn Tektamosa i córki -> Kreteusa (inna wersja podaje, że jego ojcem był ->Doros). Król Krety. Poślubił -» Europę po tym, jak została uwiedziona przez -»Zeusa. Adoptował też i wychowywał zrodzone z tego związku dzieci: —> Minosa, —»Sarpedona i —»Ra-damantysa. Jego imię pochodzi prawdopodobnie od jednego z przydomków Zeusa - Zeus Asterios.² A. to także nazwa gwiazdy w gwiazdozbiorze Psów Myśliwskich. Astrajos, Astraeus (‘gwiaździsty’), ¹ syn Kriosa i Eurybii, ojciec gwiazd i wiatrów. Małżonek bogini —»Eos (‘jutrzenki’). Miał z nią synów-wiatry: -»Zefira, —> Boreasza, —> Eu-rosa i —> Notosa oraz córkę -» Eosforos (Gwiazdę Zaranną). ² Imię to nosił również w-» Iliadzie Homera Tro-jańczyk, który poniósł śmierć z ręki Eurylaosa.

Astrea (gr. Astraja), córka -» Zeusa i bogini sprawiedliwości, porządku i prawa —> Temidy. Kiedy nastał —»złoty wiek ludzkości, jak podaje Owidiusz w —> Metamorfozach (ks. I), a było to za rządów —> Saturna, bogini sprawiedliwości A. wolała być na ziemi wśród zwykłych śmiertelników. Uczyła ich, jak żyć szczęśliwie, to znaczy sprawiedliwie i zgodnie zobowiązującym prawem. Dzięki niej ludzie byli pozba-

Atalanta • 59

wieni trosk, obdarzali siebie miłością. Ale kiedy ludzie za-częli walczyć między sobą, A. wolała wrócić na niebo, gdzie była zodiakalną Panną (Virgo). W 1845 r. odkrył tę planetoidę K.L. Hencke. • W Pałacu-Muzeum w Wilanowie wizerunek A. zdobi sufit sypialni królewskiej (plafon Lato J.E. Szymonowicza Siemiginowskiego, XVII w.). Niektórzy badacze utożsamiają A. z boginią personifikującą sprawiedliwość -> Dike. Patrz także lustitia.

Astyanaks, syn —> Hektora i -» Andromachy. Zabił go -»Ody-seusz lub -> Neoptolemos po wkroczeniu Greków do -» Troi. Według innej wersji jakiś żołnierz zrzucił go z murów Troi, obawiając się odrodzenia królestwa. Nie spełniły się nadzieje Hektora, że A. będzie potężnym władcą. • Jego wizerunek widnieje na nielicznych malowidłach wazowych.

Atalanta, według opowieści arkadyjskiej¹ córka króla Ja-zjosa, syna Likurga, i ->Klimeny. Znakomita towczyni. Uczestniczyła w polowaniu na -> kalidońskiego dzika; za ranienie strzałą dzika ->Meleager ofiarował jej głowę i skórę upolowanej zwierzyny, czym naraził się pozostałym uczestnikom polowania. A. poślubiła -> herosa Mila* niona, z którym miała syna -> Partenopajosa. Był on uczestnikiem wyprawy -> siedmiu przeciw Tebom, zginął podczas walki.² Była także inna A., córka beockiego króla -> Schojneusa i Temisto. Jej ojciec, kiedy doniesiono mu, że urodziła się córka, kazał pozostawić dziecko w le-sie. A. uratowała niedźwiedzica, która ją wykarmiła. Później zaopiekowali się nią myśliwi. Wyrosła na piękną