B (16)

Samolot myśliwski Bell P-39

„AIRACOBRA”

Opracowanie graficzne i opisowe BOHDAN WASIAK — ŁÓDŹ

Interesująca jest historia samolotu, który prezentujemy w niniejszym numerze. Zaprojektowany został przez inżynierów firmy Bell — Woodsa i Poyera w roku 1936, w okresie, w którym dominowała teoria, iż samolot myśliwski powinien służyć przede wszystkim do zwalczania samolotów bombowych nad własnym terytorium. Wyposażono w tym celu samolot w najcięższe współczesne uzbrojenie, jakie mogła unieść i pomieścić jednosilnikowa i jednoosobowa maszyna.

W najliczniej produkowanych wersjach składało się ono z działka lotniczego M-4 kalibru 37 mm, 2 karabinów masz. 12,7 mm oraz czterech 7,62 mm. W ostatniej zaś prezentowanej wersji karabiny 7,62 mm zastąpione zostały dwoma kaemami 12,7 mm. Silnik samolotu umieszczono tuż za kabiną pilota, co pozwoliło ulokować część ciężkiego uzbrojenia w przodzie kadłuba; poprawiło to widoczność do przodu oraz sytuowało masę silnika w punkcie ciężkości płatowca.

Niespotykanym w samolotach myśliwskich szczegółem konstrukcyjnym było wejście do kabiny przez dwustronnie rozmieszczone drzwi oraz trzykołowe podwozie główne. Niestety Airacobra do wyznaczonej sobie roli samolotu przechwytującego nie bardzo się nadawała.

Oficjalne źródła historyczne lotnictwa USA określają samolot jako konstrukcję, która zawiodła oczekiwania i pokładane w niej nadzieje. P-39 aczkolwiek szybki w stosunku do współczesnych samolotów niemieckich i japońskich osiągał niższy pułap, miał gorsze wznoszenie, manewrowość i jak twierdzono, nie nadawał się do użytku powyżej 5 tys. metrów. Tymczasem pilotowany przez lotników radzieckich i masowo użyty na froncie wschodnim okazał się wręcz rewelacyjny w walkach na niskim pułapie i jako samolot bezpośredniego wsparcia walczących wojsk, u-zyskał również opinię maszyny bardzo dobrej pilotażowo i wytrzymałościowo, mogącej znieść dużą liczbę uszkodzeń w walce i utrzymać się w powietrzu. 37 mm działko lotnicze dawało sobie doskonale radę z pancerzami czołgów niemieckich nie tylko starego typu, ale penetrowało również pokrywy silników tygrysów i panter. O-gromna na owe czasy siła ognia pozwoliła Aircobrze wespół z wprowadzonymi stopniowo samolotami szturmowymi IŁ 2 stać się postrachem kolumn pojazdów oraz transportów niemieckich. P-39, operując bronią pokładową oraz bombami, bardzo skutecznie niszczyły umocnione cele naziemne na linii frontu oraz jego zapleczu. W rękach pilotów były również bardzo groźne dla próbujących interweniować na niskich pułapach meserszmitów i focke wulfów. Wielu radzieckich pilotów uzyskało na P-39 po kilkadziesiąt zwycięstw powietrznych, np. Gołubiew i Gu-lajew po 53 zwycięstwa, a Po-kryszkin — 48.

W sumie nieco mniej niż 5000 samolotów P-39, z ogólnej liczby 9558 wyprodukowanych, walczyło na froncie wschodnim.

Godny wzmianki jest fakt, że w oparciu o doświadczenia pilotów radzieckich samolot był w wytwórni Bell intensywnie udoskonalany i przystosowany do warunków frontu wschodniego. Poza Związkiem Radzieckim samoloty Airacobra użytkowane były przez lotnictwo USA, Woinych Francuzów oraz lotnictwo włoskie, współdziałające z aliantami na Bałkanach i w północnych Włoszech.