CCF20110310043

Projekt

podstawowy

Rys. 9.8. Projektowanie uziemień ochronnych słupów napowietrznych linii elektroenergetycznych o napięciu poniżej 1 kV [N-4]

Norma PN-EN 50341-1 [N-4] nie wymaga jednak w miejscach, w których prawdopodobieństwo wystąpienia zagrożenia porażeniowego projektować uziemienia ochronne ograniczające napięcia dotykowe rażeniowe lub dotykowe do wartości dopuszczalnych.

Na rysunku 9.8 przedstawiono schemat projektowania instalacji uziemiającej dla ochrony przeciwporażeniowej.

Brak obowiązku projektowania uzimienia ochronnego dla słupów wykonanych z materiałów izolacyjnych jest tak oczywisty, że nie wymaga wyjaśnień. Należy jednak pamiętać, że umieszczenia na takim słupię w zasięgu ręki części przewodzącej na której może pojawić się napięcie dotykowe powoduje, że część taka powinna być uziemiona dla ochrony przeciwporażeniowej.

86

Podręcznik

Przy zastosowaniu słupów przewodzących jest możliwe pojawienie się na nich napięć dotykowych, choć nie jest to równoznaczne z wystąpieniem zagrożenia o stopniu nieakceptowalnym. Dla słupów zlokalizowanych na terenach, na których prawdopodobieństwo przebywania ludzi jest bardzo małe (okazjonalne), takich jak np. lasy, pola i łąki odległe od terenów zamieszkałych, wymagania stawiane uziemieniom ze względu na zagrożenie porażeniowe jest zależne od sposobu wyłączania linii przy zwarciach doziemnych. Jeżeli zastosowano zabezpieczenia wyłączające samoczynnie zasilanie w bardzo krótkim czasie, wystarczy zastosowanie uziomu, który będzie jedynie stwarzał możliwość zamknięcia pętli prądu doziemnego. Od uziomu takiego nie wymaga się ograniczenia napięć dotykowych. Może to być prosty uziom pionowy, uziom fundamentowy słupa lub prosty uziom otokowy.

Jeżeli słupy są zlokalizowane na terenach o małym prawdopodobieństwie przebywania ludzi, ale doziemienie nie jest wyłączane samoczynnie w krótkim czasie albo słupy są zlokalizowane na terenach o dużym prawdopodobieństwie stykania się z nimi ludzi, konieczne jest zastosowanie uziemienia ochronnego ograniczającego napięcie dotykowe rażeniowe do wartości dopuszczalnej lub zmniejszenie zagrożenia przez uzupełnię uziemienia o środki wspomagające (uzupełniające).

Uznaje się [N-4], że terenami o dużym prawdopodobieństwie kontaktu ludzi ze słupami są tereny, na których ludzie mogą przebywać przez stosunkowo długi czas, tzn. przez kilka godzin dziennie, przez kilka tygodni lub przez krótkie okresy czasu, ale bardzo często (wiele razy w ciągu dnia).

W takich przypadkach wymaga się stosowania uziemień ochronnych ograniczających napięcia dotykowe rażeniowe Ut do wartości dopuszczalnych warunek ten zapisano w niniejszym opracowaniu wzorem (9.1). W normie PN-EN-50341-1 [N-4] wzór ten jest zapisany nieco inaczej, gdyż dopuszczalną wartość napięcia dotykowego rażeniowego U_Tp oznaczono w niej Udi- Tak więc ww. warunek w normie liniowej ma następującą postać:

U_T < Udi = U_Tp    (9.7)

W normie PN-E 50341-1 [N-4] przyjęto, że można nie sprawdzać warunku (9.1) i skuteczność ochrony przy dotyku pośrednim ocenić w oparciu o porównanie napięcia uziomowe-go U_E z dwukrotną wartością dopuszczalnego napięcia dotykowego U_STp oznaczonego w normie liniowej U_D.

U_K <2U_d    (9.8)

Za U_D można przyjmować wartości obliczone ze wzoru (9.5) podanego w p.9.4.3 niniejszego opracowania lub z rysunku 9.7 uwzględniającego rzeczywistą rezystywność gruntu p, rezystancję obuwia R_a| i rezystancję stanowiska R_a2. W normie liniowej zamieszczono rysunek z krzywymi największych dopuszczalnych napięć dotykowych U_D oznaczonymi U_D2, U_D3 i U_D4, obliczonych kolejno dla R_a = 1700 £2 (na rys.9.7 krzywa (2)), R_a = 1400 £2 (na rys. 9.7 krzywa (4)) i R_a = 7000 £2 ( na rys.9.7 krzywa (5)).

87

Zeszyt 12