CCF20111206019 (Kopiowanie)

dzięki poprawie tężyzny fizycznej społeczeństwa, pozytywnie oddziaływać na jego kondycję zdrowotną. W kolejnych etapach dawało możliwość, szczególnie poprzez JHP, zmniejszenia bezrobocia, zaktywizowania licznych grup społeczeństwa tak w kraju jak i za granicą. Niebagatelny był również wymiar militarny tych działań - młodzież przedpoborowa przygotowywana była do służby w armii, rezerwiści podtrzymywali zdobyte umiejętności, przygotowywano służby pomocnicze, w tym wysoko wykwalifikowanych specjalistów².

Zgodnie z założeniami pożądane przez państwo cele osiągnięte być miały dzięki działaniom wytyczonym przez PU WFiPW, a programy szkolenia i instrukcje służyć miały efektywnemu prowadzeniu przysposobienia wojskowego, dając jednocześnie gwarancję jego użyteczności z punktu widzenia obronności państwa, a zwłaszcza bieżących potrzeb wojska.

Według opracowanej przez PU WFiPW instrukcji wyszkoleniowej - przysposobienie wojskowe obejmowało wychowanie obywatelskie, wychowanie wojskowe, wychowanie fizyczne i wyszkolenie wojskowe.

Stosownie do kryterium wieku, poziomu wykształcenia ogólnego uczestników szkolenia i ich stosunku do służby wojskowej, przysposobienie wojskowe zostało podzielone dla: 1) młodzieży szkolnej, 2) młodzieży akademickiej, 3) młodzieży pozaszkolnej przedpoborowej, 4) rezerwistów, 5) kobiet, 6) innych kategorii.

Poza przysposobieniem wojskowym obejmującym niezrzeszonych i prowadzonym wyłącznie przez władze wojskowe, istniały organizacje i związki >prowadzące przysposobienie wojskowe wśród wyselekcjonowanych środowisk, jak Federacja Obrońców Ojczyzny, Związek Strzelecki, Związek Harcerstwa Polskiego, Przysposobienie Wojskowe Kolejowe i Przysposobienie Wojskowe Pocztowe³.

Działalność prowadzona była w placówkach oświatowych i organizacjach mających status stowarzyszeń przysposobienia wojskowego. Status taki przyznawał PUWFiPW, na wniosek władz zainteresowanej organizacji. Liczna korespondencja zachowana w Zespole akt PUWFiPW CAW świadczy dobitnie o tym, że dla wielu organizacji było to bardzo pożądane. Wiązało się z podniesieniem prestiżu organizacji, możliwością otrzymania subwencji oraz dostępem członków do obiektów sportowych, szkoleń, obo-^: Sprawozdanie dyrektora PUWFiPW, CAW, Zespół Akt PUWFiPW, 1.300.69.68. ⁵ K. Pindel, Obrona terytorium IIRP, op. cit., s. 78.

rów itp. Forum współpracy i wymiany doświadczeń stanowić miał Komitet Stowarzyszeń Przysposobienia Wojskowego, ale zachowana szczupła dokumentacja dowodzi, że była to instytucja niezbyt aktywna, zadania koordynacji omawianych organizacji wykonywał na szczeblu centralnym PUWFiPW, a niżej w omówionych w poprzednim rozdziale zakresach, komitety wojewódzkie i powiatowe wf i pw oraz okręgowe urzędy wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego. Stowarzyszenia pw miały różnorodny charakter, w okresie dwudziestolecia międzywojennego ich liczba z powodu pozytywnego rozpatrzenia napływających wniosków stale rosła. Status stowarzyszenia posiadały m.in.: Związek Strzelecki, Federacja Polskich Związków Ojczyzny, Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół”, Związek Podoficerów Rezerwy, Stowarzyszenie Rezerwistów i Byłych Wojaków, Legia Akademicka, Junackie Hufce Pracy, Związek Straży Pożarnej, Zjednoczenie Młodzieży Polskiej, Organizacja Młodzieży Pracującej, Organizacja Przysposobienia Kobiet do Obrony Kraju. Stowarzyszeniami pw zostawały również organizacje skupiające przedstawicieli mniejszości narodowych, pod warunkiem, że było to zgodne z interesami państwa polskiego. Oceniano działalność stowarzyszenia i jego członków, cele statutowe. Przykładami takiego postępowania są Żydowski Robotniczy Klub Sportowy „H APOEL”, Organizacja (Żydowska) Hecheluc-Pio-nier, Ukraińskie Towarzystwo Gimnastyczne „Soki}”¹.

Szacunkowe dane pozwalają stwierdzić, że prowadzona działalność przynosi ła wzrost 1 iczby osób objętych przysposobieniem wojskowym. W 1927 roku było to ok. 60 tys. ludzi, zorganizowano 55 obozów², w 1930 r. ok. 265 tys. ludzi³, w 1932 roku zorganizowano 456 obozów szkoleniowych, w 1933 roku

470, w 1934 - 5 1 6⁴, w latach 1934-35 objęto ok. 200 tys. ćwiczących. Rok później było to już tylko 30 tys.⁵ Podjęto zatem działania zmierzające do poprawy sytuacji.

Na uwagę zasługuje fakt, że podawane liczby są niewiarygodne. Dane spływające z poszczególnych organizacji i stowarzyszeń często były fał-

53

1

CAW, Zespól Aki PUWFiPW, 1.300.69.16. W wypadku organizacji żyd. MSWcw. popierała le wnioski, licząc na emigrację Żydów do Palestyny.

2

’ K. Pindcl, op. cii., s. 80.

3

‘ Referat dyrektora Biura Wojsk. MSWcw., 1936. CAW, Akta SeKOR, 1.303.4.56.

4

'Mały rocznik statystyczny 1935 r.

5

«1.304.4.56.