choroszy7

117

Rys. 5.26. Tuleje zaciskowe do przedmiotów: a) okrągłych, b) kwadratowych, c) prostokątnych, d) sześciokątnych

zewnętrzną powierzchnię stożkową oraz otwór o kształcie i wymiarze odpowiadającym przekrojowi pręta (rys. 5.26). Istniejące w nich - najczęściej trzy, cztery lub sześć, zależnie od średnicy otworu - szczeliny, rozszerzone w środkowej części, umożliwiają sprężynowanie skrzydełek, które ściągają się razem lub rozluźniają w miarę zakręcania lub odkręcania nakrętki, wskutek wciskania zewnętrznego stożka tulejki w wewnętrzne gniazdo stożkowe korpusu uchwytu. Dwa uchwyty z tulejami zaciskowymi przedstawiono na rys. 5.27. Pod działaniem nakrętki 2 skrzydełka tulejki zaciskowej 1 zbli-

Rys. 5.27. Uchwyty z tulejami zaciskowymi

; żąją się ku sobie i ich powierzchnie ustawcze A osiują i mocują przedmiot P. Aby skrzydełka zaciskały się równocześnie, w przykładzie pierwszym nakrętka musi być dokładnie środkowana na powierzchni S korpusu 3. W drugim przykładzie posłużono się tulejką o kulistym kształcie powierzchni czołowej Al, którą naciska nakrętka swoją powierzchnią stożkową A2. Dzięki temu niewspółosiowość nakrętki względem korpusu : nie ma wpływu na prawidłowość działania mechanizmu. Zastosowany w tym rozwiązaniu kołek 4 uniemożliwia wciąganie w uchwyt przedmiotu przez przesuwającą £ę tuleję. Zagrożenie to nie występuje (rys. 5.28) w rozwiązaniu uchwytu z tuleją dwustronną do długich przedmiotów. Czynnikiem ograniczającym zakres zastosowań opisanych uchwytów z tulejami zaciskowymi jest mała - bo nie przekraczająca wartości 0,05-Jd - tolerancja średnicy zaciskanego przedmiotu.